Κυριακή 8 Μαΐου 2011

Η ιστορία του. Κεφάλαιο 9. Επώνυμα (Μέρος ΙΙ).


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ (ΜΕΡΟΣ ΙΙ)

 

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΑΝΙΟΥ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΕΠΩΝΥΜΑ


     [...ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ (ΜΕΡΟΣ Ι)]


     3. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ


     Α. ΕΠΩΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΛΛΙΑΝΙ

 

     1. ΓΙΑΝΝΙΚΟΠΟΥΛΟΣ

     Το επώνυμο αυτό το συναντάμε επίσης και με την παραλλαγή Γιαννακόπουλος, Σέτος και Κοκοσούλης. Βρίσκεται καταγεγραμμένο στο «κατάστιχο» και στον «κατάλογο» με σημαντικό αριθμό ατόμων. Το επώνυμο Γιαννικόπουλος προήλθε από τον Γιαννίκο. Παλαιότερα συνηθιζόταν οι απόγονοι να φέρουν το βαπτιστικό όνομα του πατέρα σαν επώνυμο και τούτο το βλέπουμε σε αρκετές εγγραφές του κατάστιχου ή του καταλόγου όπως, το Δημήτρης Νικολού, το Μιχάλης Δημητράκη, το Ηλίας Διαμαντή, Φίλιππας Ηλία, Ανδρίκος Βασίλη, κ.λ.π. Παρ’ ότι οι «ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ», μας παρουσιάζουν τον Γιαννίκο σαν τον τέταρτο κάτοικο του Καλλιανίου με το επώνυμο Καλλιάνης ή Κάλλιανης και προερχόμενο από το Νησί (=Μεσσήνη) της Μεσσηνίας, εν τούτοις κατά προσωπική μας έρευνα, την οποία εκθέσαμε στο έργο μας «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΚΟΚ(Κ)ΟΣ(Ι)ΟΥΛΑΙΩΝ» δείξαμε ότι η πραγματική καταγωγή του Γιαννίκου ήταν από την Ήπειρο και πιθανόν από το Σούλι της Ηπείρου όπου τελικά κάποιος απόγονος του Γιαννίκου έλαβε το επώνυμο Κοκοσούλης. Το αρχικό επώνυμο του Γιαννίκου ήταν Σέτος όπως πράγματι μας το παρουσιάζει και ο Ν. Ι. Φλούδας στα λίγα που έχει γράψει για το χωριό μας και στα οποία έχουμε αναφερθεί στο κεφάλαιο «ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ», καθώς επίσης όπως έχουμε επισυνάψει το σχετικό άρθρο στο τέλος του παρόντος στο σχετικό Παράρτημα.
     Περιληπτικά εδώ να αναφέρουμε ότι τα παιδιά του Γιαννίκου πράγματι, όπως και οι «παραδόσεις μας» ανέφεραν, πήραν διάφορα επώνυμα. Έτσι λοιπόν από τον Γιαννίκο έχουμε τα επώνυμα:
 
     Α). ΚΟΚΟΣΙΟΥΛΗΣ
     Ο Γεώργιος ένα από τα παιδιά του Γιαννίκου, χρησιμοποίησε το επώνυμο Γιαννικόπουλος ή Κοκοσούλης από την επανάσταση του 1821 και μετά. Ο Γεώργιος πήρε το επώνυμο Γιαννικόπουλος από το βαπτιστικό όνομα του πατέρα του καθώς και το Κοκοσούλης (κόκκος, κομμάτι από το Σούλι) από τον τόπο καταγωγής των. Βρήκαμε αρκετά έγγραφα με την καταγραφή αυτή, μερικά εξ’ αυτών θα μας δοθεί η ευκαιρία και θα παραθέσουμε και στην συνέχεια του παρόντος. Από τον Γεώργιο Γιαννικόπουλο ή Κοκοσούλη τον «παρά τω στρατηγώ Κολοκοτρώνη διατρίβοντα», όπως θα δούμε μέσα από κάποιο έγγραφο της εποχής, που θα παραθέσουμε στην συνέχεια, προέκυψε το επώνυμο ΚΟΚΟΣΟΥΛΗΣ ή με την σημερινή παραλλαγή του, ΚΟΚΟΣΙΟΥΛΗΣ.
     Το έγγραφο στο οποίο αφερθήκαμε παραπάνω και το οποίο αφορά κάποιες από τις «δραστηριότητες» των Κοκοσουλαίων περί το 1823, παραθέτουμε στο τέλος του παρόντος στο αντίστοιχο σχετικό Παράρτημα. Εκτενή σχόλια του παρόντος εγγράφου μπορείτε να δείτε από το έργο μας, «Η ιστορία των Κοκ(κ)οσ(ι)ουλαίων», σελ. 131 – 132. Τέλος να σημειώσουμε ακόμα, ότι το εν λόγω έγγραφο έχει εκδοθεί και από τον Ν. Ι. Φλούδα, στο έργο του «Τα Νέα του Βυζικίου», αριθ. Φύλλου 59 τον Μάιο του 1965 σελ. 235.
 
     Β). ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ –  ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ και ΦΙΛΙΠΠΟΠΟΥΛΟΣ
     Ένα άλλο παιδί του Γιαννίκου ήταν ο Ηλίας. Ο Ηλίας στην αρχή της μεταεπαναστατικής περιόδου του 1821, όπως μερικά έγγραφα μαρτυρούν, χρησιμοποίησε το επώνυμο Σέτος ή Κοκοσούλης. Αργότερα καταγράφεται σαν Γιαννικόπουλος. Παιδιά του Ηλία ήταν ο Κωνσταντίνος όπως έχουμε αναλυτικά εκθέσει στο έργο μας «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΚΟΚ(Κ)ΟΣ(Ι)ΟΥΛΑΙΩΝ». Νεώτερα στοιχεία, στα οποία αναφερόμαστε για πρώτη φορά εδώ μας οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι ένας δεύτερος απόγονος του Ηλία ήταν και ο Φίλιππος. Από τον Κωνσταντίνο προέκυψαν τα επώνυμα ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ και λίγο αργότερα ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ. Τούτο γιατί κάποιοι απόγονοι του Κωνσταντίνου ακολούθησαν το ιερατικό βίο και όπως συνηθιζόταν τότε τα παιδιά των ιερέων έπαιρναν σαν επώνυμο το – ΠΑΠΑ – συνοδευόμενο από το βαπτιστικό όνομα του πατέρα. Το επώνυμο ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ έπαψε να υπάρχει από το 1970 περίπου και μετά, λόγω θηλυγονίας. Ο τελευταίος Παπαϊωάννου, ήταν ο γνωστός μας Πάνος Παπαϊωάννου, ο οποίος μας διέσωσε αρκετές από τις «παραδόσεις» του χωριού μας.
     Από τον δεύτερο γιο του Ηλία, τον Φίλιππο, τον οποίο συναντήσαμε σε κάποια έγγραφα να υπογράφει σαν Φίλιππας Η. Γιαννικόπουλος προήλθε το επώνυμο ΦΙΛΙΠΠΟΠΟΥΛΟΣ.
 
     Γ). ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ.
     Άλλο παιδί του Γιαννίκου ήταν ο Νικόλαος ή Νικολάκης όπως υπογράφει σε κάποια έγγραφα. Και εδώ θα δούμε κάποια έγγραφα του Νικόλαου στην συνέχεια του παρόντος. Από τον Νικόλαο προέκυψε το επώνυμο ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ.
 
     Δ). ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ.
     Ο Σταύρος ήταν γιος του Γιαννίκου και ο οποίος δολοφονήθηκε το 1822. Η γυναίκα του Σταύρου, η «Σταύραινα Γιαννακόνυμφη» καταγράφεται στον αριθμό δεκατέσσερα (14) του κατάστιχου. Οι απόγονοι του Σταύρου και της Σταύραινας πήραν το επώνυμο ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ.
      Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε επίσης ότι οι παραδόσεις, μας παρουσιάζουν και σαν απόγονο του Γιαννίκου ένα ακόμα γιο με το όνομα Κώτσιον. Τον «Κώτσιον εξ΄ ου έλκονται οι Κωτσιουραίοι», είδαμε χαρακτηριστικά να μας αναφέρουν στο κεφάλαιο «ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ». Από την προσωπική μας έρευνα όμως δεν είχε προκύψει κάποιο έγγραφο ή άλλο στοιχείο που να επικυρώνει την άποψη αυτή. Για τούτο και στο έργο μας «Η ιστορία των Κοκ(κ)ος(ι)ουλαίων είχαμε καταθέσει τότε ότι δεν είμαστε σίγουροι αν υπήρχε παιδί του Γιαννίκου με το όνομα Κώτσιος ή Κωνσταντίνος. Σήμερα που έχουμε το στοιχείο αυτό θα πρέπει να πούμε, ότι πράγματι υπήρχε γιος του Γιαννίκου με το όνομα Κωσταντίνος από τον οποίον δημιουργήθηκε το επώνυμο ΚΩΤΣΙΟΥΡΟΣ.
     Ο πρώτος Κωτσιούρος ο οποίος καταγράφεται στο Μητρώο Αρρένων της τέως Κοινότητας Καλλιανίου ήταν ο «Κοτσιούρος Μήτρος του Κωνσταντή» το 1839. Έτσι λοιπόν σύμφωνα με την καταγραφή αυτή, που δρα σαν απόδειξη, ένα άλλο παιδί του Γιαννίκου να ήταν και ο Κώτσιος εκ του οποίου προήλθε, ως είπαμε, το επώνυμο ΚΩΤΣΙΟΥΡΟΣ.
     Ένα ακριβές σχεδιάγραμμα της δημιουργίας όλων των παραπάνω επωνύμων, που προέκυψαν από τον Γιαννίκο, μπορείτε να δείτε στο τέλος του παρόντος στο σχετικό Παράρτημα.
 
     2. ΣΙΑΧΑΜΗΣ
     Από τις παλαιότερες οικογένειες του χωριού, καθόσον η παράδοση μας έχει μεταφέρει στο οικείο κεφάλαιο. Η σχετική καταγραφή λέει: «…οι δε πρώτοι κάτοικοί του ήσαν οι Σιαχαμέοι από το χωριό Κόκλα…». Τα διάφορα έγγραφα όμως καταγράφουν του Κόκλα μεταγενέστερο του Καλλιανίου. Στο κατάστιχο καταγράφεται μια οικογένεια με το εν λόγω επώνυμο στου Κόκλα. Κάποιους Σιαχαμαίους που ρωτήσαμε υποστηρίζουν ότι έχουν την καταγωγή τους από του Βαλτεσινίκου. Πολλούς ακόμα Καλλιαναίους θα συναντήσουμε από την εν λόγω περιοχή. Μέσα από κάποια έγγραφα της επαναστατικής κυρίως περιόδου συναντήσαμε το επώνυμο Σαχάμης στο χωριό Καμενίτσα κοντά στην Βυτίνα. Απορούμε γιατί στο κατάστιχο το εν λόγω επώνυμο καταγράφεται με την παραλλαγή Χαχάμης. Αρκετοί Σιαχαμαίοι, τέσσερα άτομα, όπως ο κατάλογος δείχνει είχαν λάβει μέρος στην πολιορκία της Πάτρας το 1824.
 
     3. ΤΕΝΤΕΣ
     Από τα παλαιότερα επώνυμα του χωριού. Το εν λόγω επώνυμο απαντάτε σαν Τέντες ή σαν Ντέντες. Οι απόγονοι του Ντέντε, τον οποίο συναντήσαμε σε κάποια έγγραφα της επαναστατικής κυρίως περιόδου, θα τα δούμε και αυτά στην συνέχεια, παίρνουν και εδώ λόγω ιεροσύνης τα επώνυμα ΠΑΠΑΣΠΗΛΙΟΥ (βλέπε σχετική καταγραφή του «1849 Παπασπυλίου - Δέδες Δημήτριος του Σπήλιου»), και αργότερα περί το 1897 το επώνυμο ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (Σχετ. εγγραφή, «Παπαδημητρίου Νικόλαος Δημητρίου»). Στο σημείο αυτό θα πρέπει να κάνουμε έναν διαχωρισμό από τους ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ του κάτω χωριού. Το επώνυμο ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ του κάτω χωριού προέκυψε από κάποιον ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ο οποίος ήρθε σαν γαμπρός (σώγαμπρος), από το χωριό Ράχες και ήταν γαμπρός των ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΩΝ. Έτσι παρ’ ότι έχουμε κάποιες οικογένειες με το αυτό επώνυμο στο χωριό, εν τούτοις δεν πρόκειται όμως περί συγγενικών επωνύμων.
 
     4. ΝΤΟΥΣΚΑΣ
     Το εν λόγω επώνυμο καταγράφεται και με τις παραλλαγές Δούσκας και Τούσκας. Δεν γνωρίζουμε αν το επώνυμο Μεντούσκας που καταγράφεται στον αρ. 6 του κατάστιχου σαν Νικόλαος Μεντούσκας, πρόκειται για επώνυμο που ανταποκρίνονταν σε διαφορετική οικογένεια. Το επώνυμο Ντούσκας, από τα παλαιότερα και εδώ του χωριού, καταγράφεται πρώτο στο κατάλογο του στρατοπέδου της Πάτρας. Το εν λόγω επώνυμο έχει εκλείψει σήμερα από το χωριό μας λόγω θηλυγονίας. Μια τελευταία απόγονος του Ντούσκα και ή γυναίκα του Γ. Γούτσου από την Δόξα γνωστή σαν «Ντούσκενα».
 
     5. ΔΟΥΒΙΚΑΣ
     Από τις παλαιότερες οικογένειες και εδώ του χωριού. Στο κατάστιχο το εν λόγω επώνυμο απογράφεται με την παραλλαγή ΤΟΥΒΙΚΑΣ. Δεν συναντήσαμε το επώνυμο σε κάποια άλλα έγγραφα, εκτός των «παραχωρητηρίων» και ούτε γνωρίζουμε κάτι περισσότερο. Το επώνυμο παραμένει σήμερα στο χωριό αν και πολλοί έχουν μετακομίσει στην Αθήνα.
 
     6. ΚΑΚΟΥΡΑΣ
     Όπως οι παραδόσεις υποστηρίζουν αλλά και κάποιες άλλες ιστορικές ενδείξεις αναφέρουν το επώνυμο αυτό έχει την προέλευσή του από τα Λαγκάδια. Το είδαμε να το καταγράφουν οι «ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ» σχετικά με την εποίκηση αυτή των Κακουραίων. Η σχετική καταγραφή έχει ως εξής: «….Τριάντα περίπου οικογένειες Κακουρο-Διαμαντέοι ή Σαμαρέοι ξεκίνησαν από τα Λαγκάδια να καταλάβουν το Χωριό….». Αλλά και σε μια δεύτερη σχετική καταγραφή βρίσκουμε: «….Οι χωρικοί της Δράινας – αγροτική περιοχή κοντά στα Λαγκάδια – με την επάνοδο των τούρκων ιδιοκτητών (1715) εγκαταλείπουν το χωριό τους και δημιουργούν τα Κακουρέικα και το Λαγάφτι….». (Γ. Καρβελάς, ό.π. σ. 756). (Σ. Τσοτσόρος. Οικονομικοί και κοινωνικοί μηχανισμοί στον ορεινό χώρο. Γορτυνία 1715-1828. Σελ. 47).
     Σε κάποιες συζητήσεις που είχαμε με κάποιους Κακουραίους υποστηρίζουν ότι έχουν την καταγωγή τους, καθόσον είχαν ακούσει από τους παλαιότερους, από την ορεινή Κορινθία. Οι ενδείξεις όμως, όπως αυτές που παραθέσαμε, δείχνουν πως πρόκειται για οικογένειες που έλκουν την καταγωγή τους από τα Λαγκάδια. Επίσης κάποιοι Κακουραίοι και κάποιοι παλαιότεροι Καλλιαναίοι υποστηρίζουν ότι το επώνυμο ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, επώνυμο που παραμένει σήμερα στο χωριό, προέκυψε από το επώνυμο ΚΑΚΟΥΡΑΣ. Κάποια ίδια περίπτωση με αυτήν των ΓΙΑΝΝΙΚΟΠΟΥΛΑΙΩΝ.
     Πράγματι στο κατάστιχο παρατηρήσαμε στον αριθμό 27 και 72 τις καταγραφές Ηλίας Διαμαντή και Γιάννης Διαμαντή αντίστοιχα. Έτσι οδηγούμενοι από τις καταγραφές αυτές θα μπορούσαμε να υποθέσουμε και να θεωρήσουμε αληθές το γεγονός ότι πράγματι το επώνυμο ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ προήλθε από το ΚΑΚΟΥΡΑΣ.
     Το επώνυμο ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ παρουσιάζεται στην πρώτη υπάρχουσα απογραφή του Μητρώου Αρρένων το 1828 (σχετ. καταγραφή: Διαμαντόπουλος Δημήτριος του Ηλία). Οι παλαιότεροι Καλλιαναίοι της δεκαετίας του 1960 περίπου αμφισβήτησαν την ύπαρξη του επωνύμου αυτού, καθόσον πληροφορούμαστε μέσα από την έκδοση «Νέα του Βυζικίου» του Ν. Ι. Φλούδα, για την εποχή που αναφερόμαστε. Την διένεξη αυτή που μας παρουσιάζει ο Ν. Ι. Φλούδας θα μας δοθεί η ευκαιρία να καταγράψουμε στην συνέχεια του παρόντος. Το επώνυμο όμως ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ συναντήσαμε και εμείς, στο οποίο και εδώ θα αναφερθούμε εκτενέστερα στο κεφάλαιο «ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΛΛΙΑΝΙΟΥ», που θα ακολουθήσει. Εκεί θα δούμε το επώνυμο αυτό και θα καταγράψουμε τους Καλλιαναίους αγωνιστές του 1821, ο οποίοι μετά από αίτησή τους ζητούσαν το σχετικό ανάλογο αριστείο για την προσφορά τους στην επανάσταση του 1821.
     Πέρα από το επώνυμο ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ το οποίο έλκει πιθανόν την καταγωγή του από το ΚΑΚΟΥΡΑΣ, καθόσον πληροφορηθήκαμε από τις «παραδόσεις» και άλλα επώνυμα δημιουργήθηκαν από το πρωτογενές ΚΑΚΟΥΡΑΣ. Η σχετική καταγραφή των παραδόσεών μας έχει ως εξής: «....Εις Καλλιάνι μετώκησαν εκ της θέσεως «Φέρτη» εξ ού και «Φερτοί» ωνομάσθησαν, οι Κακουραίοι καταγόμενοι εκ του συνοικισμού Κακρέϊκα των Λαγκαδίων. Απ’ αυτούς τους Λαγκαδινούς προέκυψαν και οι Διαμαντόπουλοι, Βασιλόπουλοι και Τριανταφυλλόπουλοι....».
     Έτσι μερικά ακόμα επώνυμα που προέκυψαν από το πρωτογενές ΚΑΚΟΥΡΑΣ είναι και τα ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ.
 
     7.  ΚΑΤΗΣ
     Σήμερα δεν υπάρχει επώνυμο Κατής στο Καλλιάνι. Το επώνυμο αυτό απαντάτε κυρίως στου Μπέχρου. Όμως αρκετές οικογένειες καταγράφονται στο κατάστιχο στο μέρος του χωριού. Ένα μικρό τοπωνύμιο της περιοχής μας, πιθανόν και το Πρε-Κατή, ως έχουμε ήδη εκθέσει.
 
     8. ΚΟΥΤΗΣ
     Το επώνυμο αυτό έχει εκλείψει σήμερα από το χωριό μας. Παραμένει όμως καθόσον είδαμε σαν τοπωνύμιο. Το τοπωνύμιο Λακακούτα (η Λάκα του Κούτα ή Κούτη) προφανώς ανταποκρίνεται στο επώνυμο αυτό. Λίγα περαιτέρω σχόλια για το εν λόγω επώνυμο θα μας δοθεί η ευκαιρία να καταγράψουμε και την συνέχεια του παρόντος.
 
     9. ΤΖΙΡΜΠΑΣ
     Το εν λόγω επώνυμο απογράφεται και στο Καλλιάνι και στου Κόκλα. Σήμερα υπάρχει με την παραλλαγή Τσίρμπας. Δεν διαθέτουμε περαιτέρω στοιχεία για τον πιθανό τόπο της αρχικής καταγωγής του ή τον χρόνο παρουσίας του επωνύμου αυτού στο Καλλιάνι.
 
     10. ΜΠΟΥΛΟΥΓΑΡΗΣ
     Το επώνυμο αυτό που αναφέρεται στους αριθμούς 16 και 20 του κατάστιχου με τις εγγραφές «Κωνστ. Μπουλούγαρης» και «Γαλάνης Μπουλούγαρης» αντίστοιχα, πρόκειται για ένα επώνυμο το οποίο έχει την καταγωγή του, όπως προαναφέραμε και πολλά άλλα ακόμα, από το χωριό Βαλτεσινίκου. Απόδειξη τούτου και η καταγραφή με αυξ. αριθμό 18 «Κυριαζής Βαλτεσινιώτης» που υπάρχει στο εν λόγω κατάστιχο. Δεν βρήκαμε περαιτέρω στοιχεία για το εν λόγω επώνυμο. Κάποια ακόμα άτομα με το επώνυμο αυτό, ήρθαν και τα μετέπειτα χρόνια στο χωριό μας. Πέρα από τους αρχικούς, που ως είπαμε καταγράφονται στο εν λόγω κατάστιχο, έχουμε στοιχεία ότι και αργότερα λόγω γάμων κυρίως, ήρθαν και δημιουργήθηκαν κάποιες οικογένειες με το επώνυμο αυτό.
 
     11. ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΟΣ
     Και το επώνυμο αυτό έχει την προέλευσή του από το χωριό Βαλτεσινίκου. Ο μοναδικός Καπετανάκος που καταγράφεται στο κατάστιχο στον αριθμό 15 είναι ο «Κωνστ. Καπετανάκος».
 
     12. ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ
     Με το επώνυμο αυτό έχουν καταγραφεί δύο άτομα. Το ένα στο κατάστιχο στον αριθμό 69 Πανάγος Ρουμελιώτης και το άλλο στον κατάλογο στον αριθμό 19 Γιάννης Ρουμελιώτης. Με το επώνυμο Ρουμελιώτης σίγουρα πρόκειται για κάποιες από τις πρώτες οικογένειες που κατοίκησαν στο χωριό. Σε κάποιες συζητήσεις που είχαμε με κάποιους παλιούς Ρουμελιωταίους μας μετέφεραν καθόσον είχαν ακούσει από τους παλαιότερους ότι έχουν την καταγωγή τους από τον Δομοκό, μεταξύ Λαμίας και Τρικάλων. Άλλοι μας είπαν ότι ή καταγωγή τους ήταν από κάποια χωριά της ορεινής Ναυπακτίας. Λίγα περαιτέρω σχόλια θα μας δοθεί όμως η ευκαιρία να καταγράψουμε και στην συνέχεια του παρόντος.
 
     13. ΣΥΜΩΤΑΣ
     Πρόκειται για το επώνυμο που καταγράφεται στον αριθμό 70 του κατάστιχου, με την εγγραφή «Αγγέλαινα Σιμωτού». Το εν λόγω επώνυμο έχει εκλείψει σήμερα από το Καλλιάνι αλλά και από την περιοχή γενικότερα. Πρόκειται για ένα επώνυμο που είχε τις ρίζες του από τα χωριά της Βερβίτσας (Τροπαίων). Κάποια σχετική καταγραφή που βρήκαμε για το εν λόγω επώνυμο και η ακόλουθη: «….Οι Δεληγιανναίοι (Παπαγιανόπουλοι) είναι κλάδος της οικογένειας των Σοφιανών του 17ου αιώνα, με γενάρχη τον «παπα κυρ-Ιωάννη Σοφιανό», γιό του κύρ-Αντώνη. Το 1686, ο Παπαγιάννης αποκτά τα χωριά Γαλατά και Τσερβίκο, μετά το γάμο του με τη Ρήγω, της οικογένειας Συμωτά. Ο γιός του Παπαγιάννη, Κανέλλος, παντρεύεται την Εγκόλφω, της οικογένειας Στασινόπουλων…». (Σ. Τσοτσορός. Οικονομικοί και Κοινωνικοί Μηχανισμοί στον ορεινό χώρο. Γορτυνία 1715-1828. Σελ 77).
     Το επώνυμο αυτό απαντάτε σήμερα κυρίως σαν τοπωνύμιο στην περιοχή λίγο πριν την «Γυριστάρα». Πιθανολογούμε ότι παλιός ιδιοκτήτης της περιοχής ήταν ο Συμωτάς εκ του οποίου προφανώς και το εν λόγω τοπωνύμιο.
 
     13. ΓΑΛΑΝΗΣ
     Παλιό Καλλιανιώτικο επώνυμο. Καταγράφεται στον αριθμό 54 του κατάστιχου με την εγγραφή Ιω. Γαλάνης. Σήμερα το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει στο χωριό αλλά καθόσον πληροφορηθήκαμε, κάποιοι απόγονοι, του εν λόγω επωνύμου έχουν μετακομίσει στην Σπάρτη.
 
     14. ΣΚΙΖΑΣ
     Το παρών επώνυμο παραμένει σήμερα στου Ρένεσι. Έχει απογραφεί στο κατάστιχο στο μέρος του χωριού, στον αριθ. 44 Γεώργης Σκίζας. Μέσα από τα παραχωρητήρια φαίνεται κάποιο, αταύτιστο σήμερα τοπωνύμιο, Λάκα σκίζα.
 
     15. ΜΠΟΥΡΟΣ
     Μπούρος και αλλού Μπόρας. Επώνυμο που δεν απαντάτε σήμερα στο χωριό. Καταγράφεται στον αρ. 62 του κατάστιχου σαν Αναστάσης Μπούρος. Πιστεύουμε ότι το τοπωνύμιο «στο Μπόρα» στό-Μπορο, πρέπει να ανταποκρίνεται σε κάποια ιδιοκτησία του παλαιότερου αυτού επωνύμου.
 
     16. ΜΠΙΚΙΝΗΣ
     Το επώνυμο αυτό απαντήσαμε σε κάποια παλαιότερα έγγραφα στο χωριό Βρετουμπούγα. Φέρεται επίσης καταγεγραμμένο στον αρ. 9 του κατάστιχου, Δημ. Μπικίνης κάτοικος Καλλιανίου. Σήμερα το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει στο χωριό. Καθόσον όμως πληροφορηθήκαμε, το επώνυμο αυτό, δεν απαντάτε ούτε στου Βρετουμπούγα και τούτο λόγω έλλειψης αρρένων απογόνων από το εν λόγω γενεαλογικό δέντρο του επωνύμου αυτού.
 
     17. ΦΙΡΦΙΡΙΤΣΑΣ
     Καταγράφεται και στον αρ. 67 κατοίκου Καλλιανίου σαν Δημ. Φιρφιρίτζας και στον αρ. 14 του καταλόγου των στρατιωτών της Πάτρας σαν Δημητράκης Βιρβιρίτζης. Παλαιότερα το επώνυμο αυτό απαντιόταν στα Ζουλάτικα. Σήμερα δεν υπάρχει στο Καλλιάνι. 
 
     18. ΚΟΝΤΟΚΡΙΘΗΣ
     Πρόκειται για ένα παλαιό Καλλιανιώτικο επώνυμο, το οποίο συναντήσαμε σε κάποιο έγγραφο, το οποίο θα παραθέσουμε στην συνέχεια του παρόντος. Το εν λόγω επώνυμο απογράφεται στα παραχωρητήρια του 1882. Σήμερα δεν υπάρχει στο χωριό μας. Παραμένει μικρό τοπωνύμιο της περιοχής του Μαυρόκαμπου.
 

     Β. ΕΠΩΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟΥ ΚΟΚΛΑ

 
     1. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
    Ένας άλλος Καλλιαναίος, που μετά από αίτηση του ζητούσε την απονομή του ανάλογου αριστείου, την αίτηση του οποίου, θα παραθέσουμε στο κεφάλαιο «ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΛΛΙΑΝΙΟΥ», είναι κάποιος Γεωργακόπουλος που υπογράφει από το χωριό Κόκλα. Το επώνυμο δείχνει προφανώς ότι προήλθε από το βαπτιστικό όνομα του πατέρα ο οποίος λεγόταν Γεώργιος. Δεν γνωρίζουμε ούτε μπορέσαμε να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα για το αρχικό επώνυμο των Γεωργακοπουλαίων. Κάποιοι μας είπαν ότι και εδώ πρόκειται για μετάπτωση του επωνύμου Κακούρας. Δεν γνωρίζουμε αν είναι πράγματι έτσι τα πράγματα ή πρόκειται για κάποια διαφορετική περίπτωση.
 
     14. ΣΑΜΑΡΑΝΤΖΗΣ
     Πρόκειται για επώνυμο που απογράφεται και στο Καλλιάνι στον αρ. 42, Γιάννης Σαμαραζής, και στου Κόκλα στον αρ. 17, Γιάννης Σαμαραντζής. Το επώνυμο αυτό δείχνει καταγωγή από το Βυζίκι. Μια χαρακτηριστική απάντηση για το παλαιότερο αυτό Καλλιανιώτικο επώνυμο και η ανάλυση του Ν. Ι Φλούδα από το έργο του Βυζικιώτικα:
     «….ΣΑΜΑΡΤΖΑΙΟΙ. Οι Σαμαρτζαίοι είναι Αργυρόπουλοι εγκατασθενέντες εις Βυζίκι από Κορφοξυλιά Μαγουλιάνων μάλλον κατά τα τέλη της Τουρκοκρατίας ή κατά την επανάστασιν του 1821.
     Ο Αργύρης Σαμαρτζής, από το βαπτιστικόν όνομα του οποίου φαίνεται, ότι οι απόγονοι έλαβον το επώνυμον Αργυρόπουλοι, διέμενεν εις Μαυρόκαμπον καλλιεργών κτήματα τοπικού Τούρκου Αγά κατά την τουρκοκρατίαν.
     Ο Τούρκος Αγάς του ευφόρου Μαυρόκαμπου είχε συμφωνήσει μετά του συναδέλφου του, όστις διέμενεν εις Τουμπίτσι να κατέχουν τα βόϊδα που έβοσκον εις την περιφέρειαν εκάστου.
     Συνέβη όμως κάποτε όλα τα βόδια που έβοσκον εις Μαυρόκαμπον να διέλθουν τον ποταμόν (Λάδωνα), παρά του Κόκλα και να εγκατασταθούν εις την εκείθεν του ποταμού περιφέρειαν, ήτις ανήκεν εις την του Αγά του Τουμπιτσίου. Ως εκ τούτου ο του Μαυρόκαμπου παρεκάλεσε τον Αργύρην Σαμαρτζήν, εις τον οποίον έδωσε και τον προσωπικόν του ίππον, ίνα κρυφίως διέλθη τον ποταμόν και με τρόπον αναγκάση τα βόδια να επιστρέψουν εις τον Μαυρόκαμπον….
     Σήμερον ουδείς φέρει το επώνυμον Σαμαρτζής…». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 232).
     Ενώ ο Αργύρης Σαμαρτζής έκανε αυτά τα οποία μας αναφέρει ο Ν. Ι. Φλούδας, ο Γιάννης, μάλλον αδελφός του Αργύρη καταγράφεται στο Καλλιάνι. Σήμερα το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει ούτε και στο Καλλιάνι.
     Κάποια επίσης επώνυμα που καταγράφονται στο χωριό μας πιθανόν έχουν τις ρίζες τους από το γειτονικό μας Βυζίκι. Έτσι λοιπόν θα συνεχίσουμε την καταγραφή μας από το έργου του Ν. Ι. Φλούδα, «Βυζικιώτικα» με κάποιες αναφορές που έχουν γίνει κατά το παρελθόν με τα επώνυμα αυτά. Οι καταγραφές αυτές έχουν ως εξής:
     «….ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΙ. Το επώνυμον αυτό δεν φέρει σήμερον ουδείς εις Βυζίκι.
     Οι Αναγνωστόπουλοι προέκυψαν από τους πρώτους οικιστάς του Βυζικίου, του εκ του Κάστρου ελθόντας εις Βυζίκι κατά την πρώτην Τουρκοκρατίαν Μιχαλαίους ή Μιχαλοπούλους. Από τον Μιχάλην Μιχαλόπουλον, όστις απέθανε το 1810 εγεννήθησαν τρείς υιοί, ο Νίκος, ο Αναγνώστης και ο Γιαννάκης. Οι απόγονοι του Νίκου, ωνομάσθησαν Νικολόπουλοι, οι του Αναγνώστη, Αναγνωστόπουλοι και ο υιός του Γιαννάκη, Κουντάνης, από τον οποίον προέκυψαν οι σημερινοί Κουνταναίοι του Βυζικίου. (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 54).
     Ο Αναγνωστόπουλος Δήμος και Μήτρος καταγράφονται στον αρ. 21 του κατάστιχου Καλλιανίου. Εδώ δεν γνωρίζουμε αν προέκυψε κάποιο επώνυμο από του Καλλιανιώτες Αναγνωστόπουλους.
     «….ΜΑΘΕΣ. Μεταξύ του 1870 και 1890 εγκατατεστάθησαν εις Βυζίκι τέσσαρεις αδελφοί Μαθέ του Ανδρίκου προερχόμενοι εκ Γαλατά, εις το οποίον είχον εγκατασταθή προερχόμενοι εκ Ρεκουνίου (νύν Λευκοχωρίου). …Οι Μαθέ λέγονται κοινώς Νταλμαραίοι….». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 134).
     Ο Αντώνης Μαθές καταγράφεται στον αρ. 39 κατοίκου Ρένεσι, καθώς και ο Γιαννάκης Μαθές στον αρ. 42. Υπάρχει μικρό τοπωνύμιο ακόμα στην περιοχή του Ρένεσι. Το επώνυμο δεν απαντάτε σήμερα στο εν λόγω χωριό.
     «….ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ. Το επώνυμον αυτό ουδείς φέρει σήμερον εν Βυζίκι διότι άπαντες οι φέροντες είτε απέθανον είτε μετώκησαν.
     Εκ των παλαιοτέρων ζησάντων κατά την Τουρκοκρατίαν γνωστός Κωνσταντόπουλος είναι ο Γεωργάκης όστις είχε κτήματα εις Βάναιναν του Βυζικίου, και το 1820 μετέβη εις Άγιον όρος…». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 126).
     Ο Πανάγος Κωνσταντόπουλος καταγράφεται στον αρ. 62 κατοίκου Καλλιανίου ενώ στον αρ. 63 καταγράφεται ο Γ. Κωνσταντόπουλος κάτοικος Ρένεσι. Επίσης στον αρ. 71 ο Αλέξης και στον αρ. 72 ο Ηλίας, κάτοικοι Ρένεσι. Σήμερα το επώνυμο αυτό δεν απαντάτε στο χωριό μας.
     «….ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ. Οι Οικονομόπουλοι ελέγοντο και Οικονόμου και Οικονομαίοι, από βαθμούχον κληρικόν (οικονόμον), χωρίς να γνωρίζωμεν ποίον είναι το αρχικόν τούτων επώνυμον.
     Επειδή από τους Οικονομόπουλους προέκυψαν διάφοροι οικογένειαι, απόγονοι των οποίων σήμερον διαμένουσιν εις Βυζίκι, θα αναγράψωμεν κεχωρισμένως περί μιας εκάστης….σήμερον ουδείς φέρει το επώνυμον Οικονομόπουλος ή Οικονόμου». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 173).
     Ένας Βασίλης Οικονόμου καταγράφεται στον αρ. 9 κάτοικος Ρένεσι.
     «….ΚΑΠΠΟΣ. Οι Καπαίοι οίτινες διαμένουσιν εις Βυζίκι …. Κατήγοντο από την Άκοβαν …..είναι και αυτοί από τους πρώτους κατοίκους του Βυζικίου. Έφερον δε άλλο όνομα τότε.
     Το όνομα κάπος εδόθη ολίγους χρόνους προ της Επαναστάσεως του 1821 από το επάγγελαμα ενός προγόνου των…..όστις ωρίσθη κάπος….είδος αγροφύλακα….δια την τήρησιν της τάξεως και της ασφαλείας ήτοι είχε καθήκοντα σημερινού χωροφύλακος….». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 97).
     Ο Κάππος καταγράφεται στον αρ. 49 κάτοικος Ρένεσι. Σήμερα δεν υπάρχει τέτοιο επώνυμο στο εν λόγω χωριό.
     «….ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ. Οι παλαιοί αυτοί κάτοικοι του Βυζικίου οφείλουσι το επώνυμόν των από τον Πολυχρόνην τον εις το κάστρον της Άκοβας γεννηθέντα το 1522 από τον προύχοντα και ιερέαν Κανέλλον, όστις εχειροτονήθη και αυτός ιερεύς και διέμενεν εις το περί το κάστρον υπάρχοντα συνοικισμόν. Κατά συνέπειαν οι Πολυχρονόπουλοι προέκυψαν από τους Κανελλοπούλους,, όπως  βραδύτερον από τους αυτούς και οι Παπαγεωργίου και οι Παπανικολάου….». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 209).
     Ο Χρίστος Πολυχρονόπουλος καταγράφεται στον αρ. 91 κάτοικος Ρένεσι. Σήμερα το επώνυμο δεν απαντάτε στο εν λόγω χωριό.
     «….ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ. Ο Βυζικιώτης αυτός Γεώργιος Κυριακόπουλος δια διαθήκης του συνταχθείσης την 12ην Δεκεμβρίου 1694 αφιέρωσε μετά της γυναικός του Ασημίτζας, θυγατρός Κώστα Κατζώνη επίσης Βυζικιώτου διότι δεν είχον κληρονόμους, τα όσα είχαν, εις το άγιον μοναστήριον του Φιλοσόφου…..Εις την Άκοβα, μέσα στον Γαλατά εις τον Άγιον Βλάσιον εγώ ο Γεώργιος ο Κυριακόπουλος και η γυνή μου Ασημίτζα ….». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 126  και επίσης τόμος πρώτος. Σελ. 21-22).
     Ο Πανάγος Κυριακόπουλος καταγράφεται στον αρ. 18 κάτοικος Κόκλα. Το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει σήμερα στο Καλλιάνι.
     Και ενώ αυτά ήταν μερικά επώνυμα που συναντάμε και στο ένα και στο άλλο χωριό, εμείς θα συνεχίσουμε με μερικά ακόμα επώνυμα που συναντάμε σήμερα στο χωριό μας, τα οποία όμως δεν καταγράφονται στο εν λόγω κατάστιχο. Τα επώνυμα αυτά είναι:
 
     15. ΜΕΡΟΣ
     Πρόκειται για ένα δυσκολοερμήνευτο επώνυμο, όσον αφορά τον χρόνο και τον τρόπο της δημιουργίας του. Κάποιος παλιός Μέρος μας πληροφόρησε, όπως είχε ακούσει, ότι το επώνυμο αυτό ήταν από παλιά στο Καλλιάνι. Ενώ δεν φαίνεται απογεγραμμένο στο κατάστιχο παρουσιάζεται εν τούτοις στα έγγραφα του 1882. Προσωπικά πιστεύουμε πως πρόκειται για παραλλαγή κάποιου άλλου επώνυμου, για το οποίο όμως δεν έχουμε περαιτέρω στοιχεία.
 
     16. ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ
     Το επώνυμο αυτό που παραμένει στο χωριό μας πρόκειται για ένα επώνυμο που μας ήλθε σε κάποια παλαιότερη εποχή, αργότερα όμως του 1823 – 1824, από το χωριό Βαλτεσινίκου. Πολλά τέτοια επώνυμα συναντήσαμε και στα Λαγκάδια. Το εν λόγω επώνυμο απογράφεται στα έγγραφα των παραχωρητηρίων του 1882.
 
     17. ΚΟΤΣΥΦΑΣ
     Και αυτό το επώνυμο θεωρείτε Καλλιανιώτικο. Δεν απογράφεται όμως, ούτε στο κατάστιχο αλλά ούτε και στα παραχωρητήρια του 1882. Πιστεύουμε και εδώ ότι πρόκειται για κάποια παραλλαγή κάποιου άλλου πρωτογενούς επωνύμου για το οποίο δεν έχουμε περισσότερα στοιχεία.
 
     18. ΣΟΥΡΟΥΦΗΣ
     Πρόκειται για παλιό Καλλιανιώτικο επώνυμο. Απογράφεται στον αριθμό 65 κατοίκος Καλλιανίου, Μήτρος Τζουρούφης και επίσης στον αριθμό 12 κατοίκου Κόκλα. Προφανώς πρόκειται για το ίδιο άτομο. Σήμερα το επώνυμο αυτό φέρεται σαν Σουρούφης. Δεν διαθέτουμε όμως περαιτέρω στοιχεία.
 
     19. ΚΟΤΣΙΑΝΤΗΣ
     Πρόκειται για επώνυμο που καταγράφεται στο κατάστιχο στον αριθμό 7 κατοίκου Κόκλα με το Κοντζαντής. Σήμερα φέρεται σαν Κοτσιαντής. Και εδώ δεν διαθέτουμε περαιτέρω στοιχεία για το επώνυμο αυτό.
 
     20. ΣΑΛΑΡΗΣ
     Με το επώνυμο αυτό απογράφονται στον αριθμό 96  Σαλαραίοι κάτοικοι Ρένεσι. Στα "παραχωρητήρια", τους βρίσκουμε με την παραλλαγή Σιάλαρης και Σιαλάρης. Και εδώ δεν διαθέτουμε περισσότερα στοιχεία, όπως χρόνος παρουσίας στην περιοχή ή πιθανόν τόπος καταγωγής κ.λ.π.
 
     21. ΛΟΥΚΑΣ
     Επώνυμο που παραμένει στο Καλλιάνι και μας εμφανίζεται στα έγγραφα του 1882. πιθανόν και εδώ πρόκειται για επίκτητο επώνυμο που ελήφθη από το βαπτιστικό κάποιου Λουκά. Και εδώ δεν έχουμε κάποιες περαιτέρω πληροφορίες.
 
     22. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥΛΙΑΣ
     Πρόκειται για την εξέλιξη του επωνύμου Παναγιωτάρας που απογράφεται στον αριθμό 34 του κατάστιχου σαν Γιάννης Παναγιωτάρας. Μας επιβεβαίωσαν κάποιοι παλαιότεροι Παναγιωτουλαίοι, ότι το αρχικό τους επώνυμο ήταν Παναγιωτάρας. Προφανώς προήλθε από κάποιον Παναγιώτη για τον οποίο δεν έχουμε περαιτέρω στοιχεία.
 
     23. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ
     Με το επώνυμο αυτό χαρακτηρίζονται κάμποσες οικογένειες στο χωριό μας. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε πως μερικές από τις οικογένειες αυτές δεν έχουν συγγενικούς δεσμούς μεταξύ τους και τούτο γιατί αφ’ ενός μεν το επώνυμο αυτό δημιουργήθηκε στο χωριό μας από κάποιον Παρασκευά, για τον οποίο δεν έχουμε κάποια περαιτέρω στοιχεία, αφ’ ετέρου δε κάποιοι Παρασκευόπουλοι μας ήρθαν από την γειτονική μας Βερβίτσα κάποιες νεώτερες εποχές.
 
     24. ΚΑΠΕΡΩΝΗΣ
     Και για το επώνυμο αυτό που δημιουργήθηκε στο χωριό μας καθότι δεν έχουμε ενδείξεις ότι μας ήρθε από κάποιο πλησιόχωρο μέρος, δεν διαθέτουμε περαιτέρω πληροφορίες.
 
     25. ΔΑΡΑΣ
     Το εν λόγω επώνυμο που βρίσκεται σήμερα στο χωριό μας απαντάτε και με την παραλαγή Ντάρας. Δεν είναι καταγεγραμμένο ούτε στο κατάστιχο ούτε και στα παραχωρήτηρια. Πρόκειται για επώνυμο που ήρθε στο Καλλιάνι τα νεότερα χρόνια.
 

     Γ. ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΠΩΝΥΜΑ

     Στα επώνυμα που θα αναφερθούμε παρακάτω δεν υπάρχουν επίσης πληροφορίες τις οποίες θα μπορούσαμε να καταγράψουμε. Είναι όμως ενδεικτικά για τον τόπο της πιθανής καταγωγής τους και τα οποία θα μας χρησιμεύσουν στα συμπεράσματά μας, όσον αφορά την πληθυσμιακή σύνθεση του Καλλιανίου, στην οποία θα αναφερθούμε στην συνέχεια. Τα επώνυμα αυτά είναι:
·        ΣΑΝΤΑΛΙΟΣ. Αρ. 15. Καταλόγου στρατιωτών, κάτοικος Καλλιανίου.
·        ΜΠΟΥΛΟΥΤΖΟΣ. Αρ. 56 κατάστιχου, κάτοικος Καλλιανίου.
·        ΤΖΙΟΡΗΣ. Αρ. 21 κάτοικος Ρένεσι. (Σήμερα τοπωνύμιο περιοχής Ρένεσι).
·        ΤΑΛΑΜΑΓΚΑΣ. Αρ. 30 κάτοικος Ρένεσι. (Επώνυμο που παραμένει στο εν λόγω χωριό).
·        ΓΚΟΚΟΣ. Αρ. 39 κάτοικος Ρένεσι.
·    ΤΟΥΜΠΑΣ. Αρ. 50 κάτοικος Ρένεσι. (Πιθανόν τοπωνύμιο περιοχής Καλλιανίου, Τούμπι. Σήμερα το επώνυμο αυτό απαντάτε κυρίως στο Λιβαδάκι).
·        ΤΖΙΟΥΛΗΣ. Αρ. 60 κάτοικος Ρένεσι.
·       ΣΠΑΘΑΝΑΣ. Αρ. 99 κάτοικος Ρένεσι. (Σήμερα τοπωνύμιο της περιοχής, με την επωνυμία «του Σπαθανά ο πλάτανος»).
·        ΣΟΥΛΔΑΤΟΣ. Αρ. 1 κάτοικος Κόκλα.
·        ΣΑΛΟΥΤΟΣ. Αρ. 2 κάτοικος Κόκλα. (Σήμερα τοπωνύμιο περιοχής Κόκλα, με την επωνυμία «στο ρέμα του Σαλούτου»).
·        ΓΟΥΠΗΣ. Αρ. 4 κάτοικος Κόκλα. (Άγνωστο επώνυμο στην περιοχή).
·        ΒΑΣΗΣ. Αρ. 6 κάτοικος Κόκλα. (Άγνωστο επώνυμο στην περιοχή).
·        ΚΟΝΤΗΣ. Αρ. 9 κάτοικος Κόκλα. (Πιθανόν τοπωνύμιο περιοχής Καλλιανίου, Ρίζα-Κόντη).
     Και με τα επώνυμα αυτά κλείνουμε ένα σημαντικό μέρος της καταγραφής, της ιστορίας και της διαμόρφωσης των παλαιότερων Καλλιανιώτικων επωνύμων.
     Τα επώνυμα αυτά, που το καθένα έχει γράψει την δική του ιστορία, άλλα από τα οποία παραμένουν στο χωριό μας και άλλα είτε δεν υπάρχουν σήμερα είτε σπάνια θα τα συναντήσουμε στην ευρύτερη περιοχή του χωριού μας, ήταν αναμφισβήτητα επώνυμα και άνθρωποι, που έμειναν και έζησαν όσο οι περιστάσεις το επέτρεψαν βέβαια, στον τόπο μας. Οι άνθρωποι έφυγαν, τα ονόματα τους όμως αυτά, παρέμειναν σε μερικά χαρτιά και οδηγούν τους σημερινούς ερευνητές για περισσότερο έγκυρη και πληρέστερη άποψη σχετικά με την δημογραφική διαμόρφωση μιας περιοχής.
     Σχετικά με τα επώνυμα που παραθέσαμε παραπάνω. Απορήσαμε γιατί μερικά από τα «παράξενα» αυτά επώνυμα, που χωρίς μεγάλο κόπο και ειδικές γνώσεις, δείχνουν, φανερώνουν αν προτιμάτε, Ηπειρωτική ή Νησιωτική καταγωγή. Έτσι λοιπόν αρχίσαμε να ψάχνουμε κάποιους δεσμούς μεταξύ αυτών των παλαιών Καλλιανιώτικων επωνύμων και επωνύμων μεταξύ διαφόρων άλλων περιοχών της Ελλάδας, όπως και αυτές στις οποίες αναφερθήκαμε παραπάνω.
     Τα αποτελέσματα της μικρής μας αυτής έρευνας είναι τα ακόλουθα.
 

     4. ΠΑΛΙΑ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΚΑΙ ΔΕΣΜΟΙ ΑΥΤΩΝ ΣΗΜΕΡΑ

 
     Άμα ανατρέξει κάποιος, στους τηλεφωνικούς καταλόγους της Επαρχίας, έστω και σήμερα, έστω και μετά από την παρέλευση δύο περίπου αιώνων, αναλογιζόμενος και τις μετακινήσεις του πληθυσμού και την αστυφιλία των τελευταίων χρόνων, και αναζητήσει το επώνυμο Κοκοσιούλης, θα διαπιστώσει χωρίς μεγάλο κόπο, ότι το εν λόγω επώνυμο συναντάτε κυρίως στο Καλλιάνι. Το Καλλιάνι που είναι και το χωριό μας.  Η κοιτίδα, ή ο λίκνος αν θέλετε, από όπου ξεκίνησε το επώνυμο αυτό. Χρησιμοποιήσαμε την έκφραση «στους τηλεφωνικούς καταλόγους της Επαρχίας», και όχι της «πρωτεύουσας» γιατί σε αυτό το μεγάλο «περιβόλι» βρίσκουμε «όλων των καρυδιών τα καρύδια». Έτσι λοιπόν, από τις συνολικά 28 υπάρχουσες εγγραφές οι 16 είναι καταγεγραμμένες στο Καλλιάνι, οι 10 στην Τρίπολη, το μεγάλο αστικό κέντρο της περιοχής και οι υπόλοιπες 2, σε διάφορα άλλα μέρη, σημειωτέον εδώ, και αυτά της Πελοποννήσου.
     Οδηγούμενοι από το λογικό αυτό παράδειγμα ανατρέξαμε να βρούμε και άλλους τέτοιους δεσμούς παλαιών Καλλιανιώτικων επωνύμων, σε διάφορα μέρη, της Ελλάδας, όπου υπάρχουν σήμερα. Εκείνο που πραγματικά είναι αξιοσημείωτο και θα θέλαμε να τονίσουμε ιδιαίτερα εδώ είναι, πως μερικά από αυτά τα «χαμένα» Καλλιανιώτικα επώνυμα, «ζουν» ακόμα σε μερικές περιοχές της Ελλάδας και υποθέτουμε, ότι οι περιοχές αυτές, είναι οι περιοχές από τις οποίες ξεκίνησαν.
 
     1). ΝΤΟΥΣΚΑΣ.
     Επώνυμο που συναντάται, κυρίως σήμερα, με 6 εγγραφές στην Πάτρα και 100 εγγραφές στην Ήπειρο. Συγκεκριμένα συναντάται ευρέως στα χωριά της Πάργας Καναλάκι, Κορώνη, Βαλανιδούσα, Μεσοβούνι, Καπαρέλι, επίσης στην Πρέβεζα, στην Ηγουμενίτσα και τα Ιωάννινα. Να σημειώσουμε εδώ πως στην αρχή του 18ου αιώνα και μέσα από τις σελίδες των 17 τόμων των Αρχείων της Ελληνικής Παλιγγενεσίας 1821 – 1830 (Τόμος 11 σελ. 32), το εν λόγω επώνυμο με την παραλλαγή Ντούσκος το συναντάμε στην περιοχή της Λιγουδίστας (σήμερα Χώρα) και των πέριξ αυτής χωρίων όπως Γαργαλιάνους, Φλόκα και Μουζάκι.
 
     2). ΚΟΚΟΣΟΥΛΗΣ.
     Το επώνυμο μας συναντάτε, όπως προαναφέραμε στο Καλλιάνι και στην Τρίπολη. Περισσότερα όμως για κάποιες συμπτωματικές παραλλαγές, χωρίς συγγενικούς δεσμούς, που συναντήσαμε σε όλη την Ελλάδα, καταγράψαμε εκτενέστερα στην εργασία μας «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΚΟΚ(Κ)ΟΣ(Ι)ΟΥΛΑΙΩΝ».
 
     3). ΤΑΣΚΑΣ
     Επώνυμο που σήμερα υπάρχει σε χωριά κοντά στην Πτολεμαίδα, Αμύνταιο, Ολυμπιάδα καθώς επίσης στην Δράμα, και στις Σέρρες.
 
     4). ΚΟΥΤΗΣ
     Επώνυμο που συναντάμε σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά παραμένει στις Φιλιάτες Θεσπρωτίας, και στα Ιωάννινα. Επίσης το επώνυμο αυτό, το συναντάμε στην Καρδίτσα, στα Τρίκαλα, στην Καλαμάτα και στην Μεσσήνη. Από τα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, (Τόμος 12 σελ. 271), το συναντάμε στην περιοχή του Νησίου όπως στα χωριά Τζιτζώρι (σήμερα Ανάληψις) και Μπαλιάγα (σήμερα Άμμος).
 
     5). ΝΤΕΝΤΕΣ Ή ΤΕΝΤΗΣ
     Επώνυμο που συναντάμε σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά παραμένει στην Ήπειρο στα χωριά Ριζό, Τσαμαντάς και Κοκκινιά. Από τα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας περί το 1824, το εν λόγω επώνυμο το συναντάμε σε πολλά μέρη. Μερικά εξ’ αυτών είναι στα Δερβενοχώρια των Μεγάρων (στην περιοχή αυτή συναντάμε και το δεύτερο μοναδικό τοπωνύμιο Μάσκαρη, που υπάρχει σε όλη την Ελλάδα), στο Άργος, στο Καστρί Κυνουρίας, ενώ με την παραλλαγή Τέντης το βρίσκουμε στο χωριό Σελά της Αρκαδιάς και στην περιοχή του Νησίου (Τόμος 12. σελ. 138), επίσης στο χωριό Μπαλιάγα (σήμερα Άμμος της Μεσσηνίας), και αυτό σημειωτέον μαζί με το επώνυμο Κούτης.
 
     6). ΝΤΑΡΑΣ
     Επώνυμο με 17 εγγραφές σε διάφορα μέρη και 38 εγγραφές στην Ήπειρο. Συγκεκριμένα στις περιοχές γύρω από τα Ιωάννινα, όπως Μαντείο, Κόντσικα, Λουτρόπυργος, Δροσιά και επίσης στην Πρέβεζα.
 
     7). ΣΑΛΟΥΤΟΣ
     Επώνυμο που συναντάμε σήμερα, μόνον στην Ζάκυνθο, στο χωριό Κερί. Σε μια πρόσφατη τυχαία επίσκεψή μας στο προαναφερόμενο χωριό μάθαμε για την οικογένεια του Σαλούτου. Ο μοναδικός εναπομείνας απόγονος από το μεγάλο Σαλουταίϊκο σόι κρατάει το επώνυμο από την μεριά της μάνας του. Το σημερινό του επώνυμο είναι  Σαλούτου – Λιβέρης.
 
     8). ΣΩΤΟΣ
     Επώνυμο πολύ διαδεδομένο στην Ήπειρο, στην περιοχή της Πάργας, όπως Σκεπαστό Καναλάκι, Βαλανιδόρραχη, Δολιανά, Σκεπαστό, επίσης Σκαμνούλα Πρέβεζας και Ιωάννινα. Το επώνυμο αυτό το συναντάμε επίσης στην Τρίπολη (Βλαχοκερασιά) και στην Σπάρτη.
 
     9). ΣΚΙΖΑΣ
     Μακεδονίτικο επώνυμο που ακόμα και σήμερα συναντάμε μόνον στην περιοχή των Σερρών.
 
     10). ΜΠΟΥΛΟΥΤΖΟΣ
     Για το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει σήμερα καμία καταγραφή. Ας το κρατήσουμε όμως γιατί θα το συναντήσουμε και παρακάτω σε μια ιδιαίτερη καταγραφή, σχετική με τον τόπο από τον οποίο πιθανόν προήλθε.
 
     11). ΜΠΟΥΡΟΣ Ή ΜΠΟΡΑΣ
     Μπούρος, πιθανόν παλαιότερα Μπόρας. Το επώνυμο αυτό το συναντάμε σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Επίσης το συναντάμε στην Καλαμάτα στην Τρίπολη, στο χωριό Σέρβου στην Δάφνη και στο Λιβαδάκι.
 
     12). ΚΑΤΖΟΥΛΑΣ
     Σήμερα Κατσούλας. Όπως και παραπάνω για το Μπουλούτζος, για το επώνυμο αυτό δεν υπάρχει σήμερα καμία καταγραφή. Ας το κρατήσουμε όμως και αυτό γιατί θα το συναντήσουμε και παρακάτω.
 
     13). ΤΖΙΟΡΗΣ
     Τζιόρης ή Τζιώρας. Σήμερα με 14 μόνον εγγραφές στην Ήπειρο, στα Ιωάννινα και στο χωριό Καστρίτσα.
 
     14). ΤΖΙΟΥΛΗΣ
     Δεν υπάρχει καμία καταγραφή.
 
     15). ΤΑΛΑΜΑΓΚΑΣ Ή ΔΑΛΑΜΑΓΚΑΣ
     Το επώνυμο που συναντάμε στην περιοχή του Αγρινίου και στην Ζάκυνθο στην λίμνη Κερίου κοντά στο χωριό Κερί.
 
     16). ΣΟΛΔΑΤΟΣ Ή ΣΟΥΛΔΑΤΟΣ
     Λευκαδίτικο επώνυμο με πληθώρα εγγραφών στο νησί, καθώς επίσης και αρκετές εγγραφές στην Πρέβεζα.
 
     17). ΓΟΥΠΗΣ
     Σήμερα, την παραλλαγή του επωνύμου αυτού σαν Γούπας απαντάτε μόνον στην Καβάλα.
 
     18). ΒΑΣΗΣ
     Το επώνυμο αυτό το συναντάμε σήμερα μόνον στα Ιωάννινα, και στα χωριά Ψήνα, στο Κοκκίνι και στην Πρέβεζα.
 
     Αυτά ήταν μερικά από τα παλαιά Καλλιανιώτικα επώνυμα και ο πιθανός τόπος καταγωγής μερικών εξ’ αυτών. Αλλά δεν είναι και πάλι μόνον δική μας άποψη ότι μερικά δισύλλαβα επώνυμα, (Ντούσκας, Σώτος, Τάσκας, Σκίζας), ή κάποια άλλα, (Σαλούτος, Σολδάτος, Σαντάλιος), που επιλέξαμε ενδεικτικά για να δείξουμε τις προφανές σχέσεις μεταξύ Καλλιανιώτικων επωνύμων και επωνύμων από τα Επτάνησα ή την Ήπειρο. Η άποψή μας αυτή ενισχύεται και από κάποιες σχετικές καταγραφές, από τις οποίες πληροφορούμαστε ότι και σε άλλα μέρη της Γορτυνίας ή σε χωριά πλησιόχωρα με το δικό μας, βρίσκονται μερικά στοιχεία που ενισχύουν την άποψη που καταγράφουμε εδώ.
     Μια περαιτέρω ενίσχυση της άποψης των δεσμών Επτανησίων και Ηπειρωτικών επωνύμων είναι και το παρακάτω: «….Οι Λαγκαδινοί μαστόροι δεν είναι Μοραίτες. Μήτε οι Καλαβρυτινοί είναι Μοραίτες. Και οι Λαγκαδινοί και οι Καλαβρυτινοί είναι από την Ήπειρο. Και πολλοί τσοπάνηδες είναι από την Ήπειρο. (Βέργος, Λιάπης, Μπρακάτσης, Γκούτης, Σχίζας, Ντάρας, Κατσέπας, Μπόρας, Μπολόκας, Κατσιάπης, Κατσούλας, Μπουλούτσος….).…». (Θ. Κ. Τρουπής. Σκαλίζοντας τις ρίζες μας. Σέρβου. Τεύχος Ε’. σελ. 686).  Έτσι λοιπόν, έχουμε μια εξήγηση για τον πιθανό τόπο καταγωγής των επωνύμων Γκούτης ή Κούτης, Μπούρος ή Μπόρας, καθώς επίσης και στα Κατζούλας ή Κατσούλας, Μπουλούτσος ή Μπουλούτζος, Σχίζας ή Σκίζας και μερικών άλλων ακόμα. Επώνυμα τα οποία συναντήσαμε καταγεγραμμένα στο χωριό μας και στα οποία αναφερθήκαμε σχετικά παραπάνω.
      Στο σημείο όμως αυτό, θα θέλαμε να κάνουμε την εξής παρατήρηση. Ο Κος Θ. Κ. Τρουπής στην ομολογουμένως εξαίρετη εργασία, για το χωριό ΣΕΡΒΟΥ, που έχει κάνει περί το 1987 -1988, σε πολλά σημεία της, τονίζει την παρουσία των Ηπειρωτών στο χωριό του και γενικότερα στην Γορτυνία, αλλά αφήνει να εννοηθεί πως η παρουσία τους αυτή πρέπει να αναζητηθεί πολύ παλαιότερα του 1800. Ειδικά για τους μαστόρους γράφει:
     «…..Κείνοι οι μαστόροι που φτιάσανε τα Βενετσιάνικα κάστρα στα νησιά ήσαντε από την Ήπειρο (1204 - 1217). Εκείνοι οι ίδιοι μαστόροι περάσανε και στο Μοριά και φτιάσανε πρώτα τα Κάστρα στους κάμπους και κατόπιν τα κάστρα στα βουνά. Πρώτα: Ρίο, Αντίρριο, Δύμης (επισκευή, Κουνουπέλι, Χλουμούτσι, Ποντικόκαστρο, Κυράς. Και κατόπι ανεβήκανε και στα βουνά: Σανταμέρι, Μονοβύζας, Καρύταινας κ.λ.π.
     Σαν τελείωσαν το Κάστρο της Μονοβύζας οι μαστόροι εκείνοι δεν είχανε που αλλού να χτίσουνε μεγάλο έργο και πιάσανε τον ερημότοπο στα Λαγκάδια στη Ντραίνα. Και αρχίσανε να γίνονται μικρομπούλουκα και να σκορπάνε σ' ούλο το Μοριά και να χτίζουν σπίτια και μαντριά τσοπαναραίων και αρχοντικά και κελιά σε μοναστήρια….». (Θ. Κ. Τρουπής. Σκαλίζοντας τις ρίζες μας. Σέρβου. Τεύχος Ε’. σελ. 686).
     Μια δεύτερη καταγραφή σχετικά με κάποιους δεσμούς μεταξύ Ηπειρωτικών και Γορτυνιακών ή γενικότερα Πελοποννησιακών επωνύμων θα μπορούσαμε να αναζητήσουμε και τον 13ο  με 14οαιώνα όπου:, «….Το 1350 –1430 επί Μανουήλ Κατακουζηνού και Θεοδώρου Β’ Παλαιολόγου ήρθαν στην Πελοπόννησο αλβανόφωνοι χριστιανοί, καλεσμένοι από τους δεσπότες του Μυστρά να πυκνώσουν τον αραιωμένο από τους συνεχείς πολέμους, τους λιμούς και τις θεομηνίες πληθυσμό.
     Η καταγωγή τους ήταν από τους πανάρχαιους Ιλλιρυείς Έλληνες της Ηπείρου. Ορεσίβιοι βοσκοί και κυνηγοί, απλοϊκοί και άξεστοι, καρτερόψυχοι, με μεγάλη αντοχή, ρώμη και τόλμη, ψηλοί, αρρενωποί, λιγερόκορμοι και ωραίοι….». (Α. Τσέλαλης. Πλαπούτας. Σελ. 31).
     Επίσης από άλλο σημείο της σχετικής με αυτό καταγραφής, μπορούμε να πάρουμε:, «….Χριστιανοί, ακραιφνείς Έλληνες Ηπειρωτικής κι’ αυτοί καταγωγής, όπως και οι Σουλιμοχωρίτες (σ. σ. Σουλιμοχώρια Τριφυλλίας), ήσαν και οι Λιδωρίσιοι της Γορτυνίας. (Α. Τσέλαλης. Πλαπούτας. Σελ. 45).
     Να σημειώσουμε στο σημείο αυτό, ότι και οι παραπάνω δύο καταγραφές δεν είναι και οι μοναδικές στις οποίες μπορούμε να αναζητήσουμε κάποια εποίκιση ατόμων και γενικότερα πληθυσμού από τα βορειοδυτικά διαμερίσματα της Ελλάδας στην Γορτυνία και γενικότερα στην Πελοπόννησο. Παρ’ ότι οι απόψεις αυτές όπως διατυπώνονται, υποστηρίζουν ότι πρέπει να αναζητήσουμε δεσμούς και σχέσεις Επτανησίων ή Ηπειρωτών πολύ βαθύτερα στον χρόνο εν τούτοις εμείς θα θέλαμε να εκφράσουμε την αντίθεσή μας ως προς τον χρόνο που έγινε αυτή η μετοίκηση των Επτανησίων και Ηπειρωτών, στο συγκεκριμένο χώρο της περιοχής του χωριού μας, του Καλλιανίου.
     Η άποψη αυτή, που καταγράψαμε παραπάνω, σχετικά με τον χρόνο της εποίκισης του Καλλιανίου και της ευρύτερης περιοχής του, ενισχύεται και από τις υπάρχουσες απογραφές. Έτσι λοιπόν σύμφωνα με την παλαιότερη απογραφή που έχουμε για το χωριό μας και γενικότερα για την ευρύτερη με αυτό περιοχή του, είναι αυτή, που όπως προείπαμε, της 8 Νοεμβρίου 1698. Η απογραφή αυτή γνωστή σαν απογραφή Grimani. Πρόκειται για ένα Βενετικό έγγραφο που περιέχει τις υποχρεώσεις των χωριών του territorio (σ. σ. γεωγραφικό διαμέρισμα – επαρχία) της Καρύταινας, για την συντήρηση των Δραγόνων (σ. σ. Δραγόνοι = τοπικοί άρχοντες - διοικητικοί), ως ήδη έχουμε εκθέσει στο οικείο κεφάλαιο «ΑΠΟΓΡΑΦΕΣ ΚΑΛΛΙΑΝΙΟΥ». Ας μην ξεχνάμε πως κατά την ανωτέρω χρονολογία σχεδόν ολόκληρη η Πελοπόννησος, και κατ΄ επέκταση και η Γορτυνία, ήταν υπό την κυριαρχία των Ενετών.
     Σύμφωνα λοιπόν με την απογραφή αυτή, έχουμε:

Α/Α  
Χωριό
Οικογένειες
79.
Renesi
  5
80.
Chiliomodu
  3
81. 
Mascari 
  3
82. 
Geracovuni
  7
83.
Vreto Bua
28
84. 
Caliani
  5
85.
Alvaniza
22
102.
Sulatica – Cuvarei
18


     (Β. Παναγιωτόπουλου Πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου σελ. 318).

     Στην πρώτη αυτή απογραφή, που υπάρχει μέχρι σήμερα, θα θέλαμε να σταθούμε λίγο, για να επισημάνουμε δύο πολύ βασικά πράγματα. Το πρώτο είναι η χρονολογία στην οποία μας πρωτοπαρουσιάζεται το χωριό, μαζί με τα τότε υπάρχοντα πλησιόχωρα, και δεύτερον ο μικρός αριθμός των οικογενειών που κατοικούν σε αυτά. Έτσι λοιπόν αν αναλογιστούμε ότι το 1698 στο Καλλιάνι υπήρχαν πέντε οικογένειες και το σύνολον της περιοχής, (Ρένεσι 5, Χιλιομοδού (περιοχή μεταξύ των χωριών Ρένεσι και Μπέχρου) 3, Μάσκαρη 3, Γερακοβούνι 7, Βρετεμπούγα 28, Αλβάνιτσα 22, Ζουλάτικα 18), δεν ξεπερνούσε τους 100 περίπου κατοίκους, εύκολα καταλαβαίνουμε ότι η μεγάλη εποίκιση της περιοχής μας έγινε περίπου στα χρόνια που αναφερόμαστε και ειδικότερα το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, από ανθρώπους που ήλθαν από διάφορα μέρη. Μερικά από αυτά τα μέρη καθόσον μπορέσαμε να εξακριβώσουμε ήταν, τα Επτάνησα, η Ήπειρος, τα ορεινά της Γορτυνίας, (Βαλτεσινίκου Καμενίτσα, Λαγκάδια) και η Μεσσηνία ακόμα, βοηθούμενων και «….από τον καλόν καιρόν….», κατά ομολογία του Κανέλλου Δεληγιάννη.
     Πράγματι σύμφωνα με την ομολογία του Κανέλλου Δεληγιάννη, ο οποίος κατά γενική ομολογία από τους νεώτερους ιστορικούς, μας δίνει αρκετά στοιχεία στο έργο του «Απομνημονεύματα», για την προεπαναστατική περίοδο, μας λέει: «….και δια πεντήκοντα 50 σχεδόν έτη απέρασεν η Πελοπόννησος εν μεγάλη ησυχία και ευδαιμονία και οι προγονοί μας ωνόμαζον την εποχήν εκείνην «Καλόν Καιρόν», έως τα 1764, ότε ο Χαμουντσή πασιάς εφόνευσε τους πέντε προύχοντας της Πελοποννήσου και κατόπιν τούτων ηκολούθησεν η Επανάστασις των 1769, ως εν τω οικείω τόπω ρηθήσεται…». (Κ. Δεληγιάννη. Απομνημονεύματα. Τόμος Α. Σελ. 18 - 19).
     Εκείνο όμως που έχει ιδιαίτερη σημασία και μας απασχόλησε πολύ είναι να βρούμε πότε συντελέστηκε η εποίκηση αυτή, των Ηπειρωτικών ονομάτων στην περιοχή μας.
     Μια έστω μικρή αλλά αρκετά διαφωτιστική καταγραφή που μπορέσαμε να βρούμε σχετικά με κάποια εποίκηση επωνύμων από τα δυτικά νησιωτικά ή βορειοδυτικά παράλια του ευρύτερου Ελληνικού χώρου είναι και η ακόλουθη: «….Η ικανοποιητική αύξηση του πληθυσμού, κυρίως κατά την πρώτη περίοδο της βενετικής κατοχής, οφείλεται, από τη μία στην ηρεμία της περιόδου και, από την άλλη, στη μετανάστευση Στερεολλαδιτών και νησιωτών….». (Σ. Τσοτσόρος. Οικονομικοί και κοινωνικοί μηχανισμοί στον ορεινό χώρο. Γορτυνία 1715-1828. Σελ. 38).
     Πέρα όμως από τα Ηπειρώτικα επώνυμα μια δεύτερη καταγραφή που ενισχύει τις απόψεις αυτές και ειδικότερα για τα Επτανησιακά επώνυμα έχουμε: «…. Η καλλιέργεια των εύφορων περιοχών του κάμπου εντείνεται για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του εξαγωγικού εμπορίου στις περιόδους της σποράς και κυρίως της συγκομιδής, η έλλειψη εργατικών χεριών καλύπτεται από χωρικούς του ορεινού χώρου και από Επτανήσιους(6)….». (Σ. Ν. Τσοτσόρος. Οικονομικοί και Κοινωνικοί μηχανισμοί στον ορεινό χώρο. Γορτυνία 1715-1828. Σελ. 189)Εκείνο όμως που αποδεικνύει την σχέση μεταξύ επτανησίων και γενικά κάποιων Γορτυνιακών περιοχών, ακόμα και της δικής μας, είναι η σχετική παραπομπή του ιδίου συγγραφέα, με νούμερο (6) η οποία αναφέρει τα εξής: «…Αναφέρεται απόσπασμα από τον κώδικα Κ. Μέρτζιου, της Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Πάτρας, σύμφωνα με το οποίο: «…1758 … Την ίδια εποχή αναφέρεται ότι χιλιάδες νησιώτες (εφτανήσιοι) θεριστάδες στον κάμπο της Γαστούνης, Πύργου, θέλουν να πάρουν το μεροδούλι τους σε είδος και να το πάνε στα νησιά τους (να το εξάγουν) και οι τούρκοι τους το επίτρεψαν….». (Ντ. Ψυχογιός. Γαστούνη – Σισίναι. Ηλειακά ΚΔ’ (1977). Σελ. 749).   Με άλλα λόγια, την εποχή εκείνη, γύρω στο 1758, «χιλιάδες εφτανήσιοι δούλευαν σαν θεριστάδες, στον κάμπο της Γαστούνης και του Πύργου». Νομίζουμε πως έχουμε το δικαίωμα να συμπληρώσουμε και εμείς εδώ, ότι αυτοί «οι Εφτανήσιοι θεριστάδες, ίσως δούλευαν και λίγο ψηλότερα προς την περιοχή του χωριού μας».
     Από την δεύτερη όμως αυτή καταγραφή του Σ. Ν. Τσοτσόρου αξίζει να επισημάνουμε και να τονίσουμε με ιδιαίτερη βαρύτητα την ημερομηνία που επικαλείται στην σχετική παραπομπή (6). Η ημερομηνία αυτή, 1758, είναι ενδεικτική για δύο βασικά πράγματα. Πρώτον, τους σκοτεινούς εκείνους χρόνους θα πρέπει να αναζητήσουμε την δημιουργία του χωριού Κόκλα, και δεύτερον κάποια περαιτέρω εποίκηση και δημογραφική αύξηση του πληθυσμού της ευρύτερης περιοχής του Καλλιανίου.
     Μια ακόμα από τις πολλές καταγραφές για την πιθανή παρουσία κάποιων Ηπειρώτικων επωνύμων στην περιοχή μας είναι και η ακόλουθη.
     «….Μερικά κύρια ονόματα, που σήμερα απαντούν ως τοπωνύμια στο χωριό, (σ. σ. εννοεί το χωριό Γλανιτσιά σήμερα Μυγδαλιά Γορτυνίας), θυμίζουν ηπειρώτικη προέλευση. Τ’ όνομα Λώλης είναι όσο ξέρω, συνηθέστατο στην Ήπειρο. Στο χωριό πάντως κατά την παράδοση μόνον η οικογένεια Ρουμελιώτη έχει έλθει από το Λάμποβο της Β. Ηπείρου (γενικά όμως λένε ότι έχουν έλθει από την Ρούμελη). Η παχιά προφορά του σ και του ζ στα τοπωνύμια Βουζντούκου (του) και Κούστα (του) προδίδει ίσως μετοίκηση Ηπειρωτών, ή Αλβανών φορέων διαλεκτικών στοιχείων της ΒΔ Ελλάδας, (Βλ. και Δ. Ι. Γεωργακά στην «Πελοποννησιακή πρωτοχρονιά» (1965), Σελ. 162), στην περιοχή. Οι ενδείξεις  αυτές, και όσες άλλες θα μπορούσε ν’ ανιχνεύση κανείς από τη μελέτη των τοπωνυμίων της συλλογής αυτής δεν είναι αρκετές βέβαια για να οδηγήσουν σε σίγουρα συμπεράσματα, σε ό,τι αφορά τη μετακίνηση Ηπειρωτών στην περιοχή που μας απασχολεί εδώ. Μπορούν όμως στο μέλλον, όταν έλθουν στο φως νέα ιστορικά στοιχεία να φανούν χρήσιμες και να βοηθήσουν σημαντικά στην επίλυση γλωσσικών και ιστορικών προβλημάτων…..». (Χ. Γ. Κωνσταντινοπούλου. Τοπωνυμικό της Γλανιτσιάς Γορτυνίας. Γορτυνιακά. Τόμος Β’. Σελ. 124). Η άποψη που καταγράφεται στο σημείο αυτό, με τόσο παραστατικό τρόπο από τον Κον Χ. Γ. Κωνσταντινόπουλο για την Γλανιτσιά, μπορεί κάλλιστα να μεταφερθεί και για το Καλλιάνι. Όσον δε αφορά το αναφερόμενο Λάμποβο της Βορείου Ηπείρου, μια οπτική αναφορά του, μπορείτε να δείτε στο τέλος του παρόντος στο ανάλογο Παράρτημα.
     Έτσι λοιπόν πέρα από τα επώνυμα που παραθέσαμε και αναλύσαμε παραπάνω, αναρωτιόμαστε αν θα μπορούσαμε να εντάξουμε και το δικό μας, το Καλλιανιώτικο Ρουμελιώτης, από το Λάμποβο της Β. Ηπείρου, (της γνωστής περίπτωσης της Γλανιτσιάς). Μερικοί όμως παλιοί Καλλιανιώτες Ρουμελιωταίοι άλλοι μας είπαν ως ήδη έχουμε εκθέσει ότι, όπως έχουν ακούσει, έχουν την καταγωγή τους από την ορεινή Ναυπακτία, και άλλοι από κάποια περιοχή του Δομοκού.
     Μια τελευταία αναφορά για την εποίκηση κάποιων κατοίκων από τα δυτικά και βόρεια τμήματα της Ελλάδας στην περιοχή του χωριού μας καταγράφεται και από τον ιστορικό Τ. Κανδηλώρο στο έργο του «Ιστορία της Γορτυνίας». Η καταγραφή αυτή έχει ως εξής: «….Η δε Γορτυνία…. Έχουσα επί Μοροζίνη τω 1961 κατωκημένας μεν κώμας 124, κατερειπωμένας 15, μονάς πέντε, οικογενείας 3.080, πληθυσμόν 12.207 κατοίκων και έκτασιν καλλιεργουμένην 2.125.584 στρεμμάτων. Εν γένει δε μετά τας επαρχίας Κορίνθου, Γαστούνης και Μιστρά ήτο η μεγαλειτέρα της Πελοποννήσου, εχούσης τότε 190.653 ψυχών πληθυσμόν, όστις κατόπιν κατά τω 1701 ηυξήθη καταπληκτικώς εις 260 χιλ. ένεκα των εκ της Στερεάς και αλλαχόθεν μεταναστεύσεων (13). [Η παραπομπή (13) ανάγεται από τον συγγραφέα στο έργο του Παπαρηγόπουλου «Ιστορία του Ελληνικού έθνους», τόμος Ε’ σελίδα 640]….». (Τ. Κανδηλώρου. Ιστορία Γορτυνίας. Σελ. 117).
     Αλλά ας επανέλθουμε στην ανάλυσή μας και στα παλιά Καλλιανιώτικα επώνυμα. Βεβαίως και δεν υποστηρίζουμε ότι όλα αυτά τα «χαμένα» ή «ζωντανά» ονόματα, έχουν την καταγωγή τους μόνον ή εξ’ ολοκλήρου από περιοχές της Ηπείρου, πιθανόν να υπάρχουν κάποιες συμπτώσεις, αλλά και αυτές οι πιθανές συμπτώσεις παραμένουν ένα στοιχείο άξιο έρευνας και προσοχής.
     Ακριβή αναφορά τόσον των Ηπειρωτικών περιοχών, όσον και των περιοχών της Μεσσηνίας, που αναφέραμε στα προηγούμενα, μπορείτε να δείτε στο τέλος του παρόντος στα ανάλογα Παραρτήματα (χάρτης περιοχής Μεσσηνίας) και (χάρτης περιοχής Ηπείρου).
     Σε εκείνο όμως που θα θέλαμε να σταθούμε και να τονίσουμε με ιδιαίτερη έμφαση είναι το γεγονός, ότι υπάρχουν αρκετές ενδείξεις και κάμποσα στοιχεία που φανερώνουν πως υπήρχαν, την εποχή που αναφερόμαστε, αρκετές συγγενικές σχέσεις μεταξύ του Καλλιανίου και ορισμένων περιοχών του νομού Μεσσηνίας. Τούτο φανερώνεται τόσον από μερικά Επώνυμα, όσον και από μερικά τοπωνύμια που συναντήσαμε και στην μια και στην άλλη περιοχή. Αν και μερικοί ιστορικοί μας αναφέρουν, κυρίως σε χρόνους μετά την επανάσταση του 1821, μερικά στοιχεία για την εποίκηση Γορτυνίων, σε διάφορα μέρη της Πελοποννήσου, ένα εκ των οποίων είναι και η περιοχή της Μεσσηνίας, εν τούτοις για την εποχή που αναφερόμαστε τα κείμενα και οι γραπτές μαρτυρίες είναι τόσο φτωχές, που δύσκολα θα μπορούσαμε να βγάλουμε κάποια ασφαλή συμπεράσματα, για το αν σε παλαιότερους χρόνους είχε γίνει το αντίθετο.
     Έτσι λοιπόν μέχρι τώρα και η παράδοση επιβεβαιώνεται μέσα από την μικρή μας αυτή έρευνα και δεσμούς μεταξύ Καλλιανίου και περιοχής Νησίου Καλαμάτας ανακαλύπτουμε. Αλλά στο σημείο αυτό μας γενάτε το εξής ερώτημα: Οι άνθρωποι που ήλθαν σαν οικιστές, τόσον στο Καλλιάνι όσον και στην ευρύτερη περιοχή του ήταν άραγε Μεσσήνιοι; Ερώτημα, γιατί και τα ονόματα μερικών τέτοιων οικιστών δείχνουν σαφώς διαφορετική προέλευση, (Επτανησιακή ή Ηπειρωτική), και δεσμοί μεταξύ των επωνύμων αυτών, τόσον στην μια όσον και στην άλλη περιοχή, δεν υπάρχουν σήμερα.
    Αλλά ας επιστρέψουμε στην προηγούμενη καταγραφή. Στην καταγραφή του Χ. Γ. Κωνσταντινόπουλου, στοιχεία της οποίας παραθέσαμε παραπάνω. Έτσι λοιπόν παρ’ ότι ο Χ. Γ. Κωνσταντινόπουλος τοποθετείται απλά ότι:, «…Οι ενδείξεις  αυτές, και όσες άλλες θα μπορούσε ν’ ανιχνεύση κανείς από τη μελέτη των τοπωνυμίων της συλλογής αυτής δεν είναι αρκετές βέβαια για να οδηγήσουν σε σίγουρα συμπεράσματα, σε ό,τι αφορά τη μετακίνηση Ηπειρωτών στην περιοχή που μας απασχολεί εδώ…», (Χ. Γ. Κωνσταντινοπούλου. Τοπωνυμικό της Γλανιτσιάς Γορτυνίας. Γορτυνιακά Τόμος Β’. Σελ. 124), εμείς θα τολμήσουμε μια διεξοδικότερη ανάλυση, καθότι γνωρίζουμε πως και εμείς δεν είμαστε ειδικοί επί του θέματος, αλλά επειδή χρειαζόμαστε μερικά σίγουρα συμπεράσματα, στην εργασία αυτή, νομίζουμε πως έχουμε το δικαίωμα να το πράξουμε.

     5. ΑΛΛΕΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ - ΛΟΙΠΟΙ ΗΠΕΙΡΩΤΟΣΟΥΛΙΩΤΕΣ

     Αλλά δεν θα σας κουράσουμε περισσότερο με υποθετικά στοιχεία και αναλύσεις που προσπαθούμε στα μέτρα των δυνατοτήτων μας, να κάνουμε. Ας έλθουμε σε περισσότερο εμφανή και αποδεκτά στοιχεία που έχουν πραγματοποιηθεί κατά το παρελθόν και τα οποία δρουν σαν αποδείξεις, της παρουσίας των «Ηπειρωτικών στοιχείων» στην ευρύτερη περιοχή μας.
     Από διάφορες λοιπόν εγγραφές που έχουν γίνει κατά το παρελθόν καταφέραμε και συλλέξαμε, ακόμα μερικά αποδεικτικά στοιχεία, της παρουσίας των «Ηπειρωτικών στοιχείων», στην περιοχή της Γορτυνίας και ειδικότερα πλησίον των κέντρων των πολιτικών αποφάσεων της εποχής εκείνης. Ας δούμε μερικά:
     «….Οι πρώτοι άποικοι, (σ.σ εννοεί για το Σαρακίνι Γόρτυνος), ήσαν οι Σαρακινώτες που ήρθαν από την Κωνσταντινούπολη. Έπειτα ήρθαν οι Σαλαπαταίοι από την Βόρειο Ήπειρο, Οι Φιλοπουλαίοι από την Αμπελιώνα Ολυμπίας, οι…..». (Παναγιώτης Δ. Γεωργόπουλος. Το Σαρακίνι Γόρτυνος. Μάραθα. Επετηρίδα 2001. Σελ. 103).
     «....Ο ήρως ημών, (εννοεί τον Κώστα Τζίραλη, θα τον συναντήσουμε και στην Ιστορία του Καλλιανίου), εγεννήθη στο Παλούμπα. Την καταγωγήν είχε Ηπειρωτικήν. Η οικογένειά του, η των Λιάκων, δεν είναι άσχετη με την του αρματωλού της Ηπείρου Λιάκου. Το επώνυμο είναι πρόσθετο και το διετήρησε σαν κύριο επώνυμο.....». (Α. Τσέλαλης. Απομνημονεύματα Πλαπούτα. σελ. 144).
     Αλλά και ο Κώστας Σουλιώτης από τους Παραλογγούς λέγεται ότι έχει την καταγωγή του από το Σούλι της Ηπείρου ο οποίος, «.....Ο ρηθείς Κώστας Σουλιώτης εχρημάτισε πολλά έτη εις Σούλι, και ένεκα τούτου ωνομάσθη και Σουλιώτης, πλησίον των Τζαβελαίων, εκατάγετο εκ της επαρχίας Π. Πατρών (σ. σ τότε, διοικητικά ανήκαν στην προαναφερομένη επαρχία, οι Παραλογγοί) και ο οποίος έπεσεν ενδόξως εις την κατά του Ιμπραήμη μάχην εις την θέσιν  Τρίνησα....». (Ιωάννου Γεναίου Κολοκοτρώνη. Αμπομνημονεύματα σελ 57). Και αν συνεχίσουμε από άλλη πηγή, «.... πολιορκημένος εις τον άλλον πύργον ο Κώστας Σουλιώτης με εβδομήκοντα στρατιώτας’ όστις πολεμήσας ατρομήτως με δέκα χιλιάδας περίπου εχθρικόν στρατόν τρία ολόκληρα ημερονύκτια άνευ άρτου και ύδατος ...». (Κανέλλου Δεληγιάννη. Απομνημονεύματα. τόμος ΙΙΙ σελ. 73).
     «….Μα και οι Καπραλαίοι, (σ. σ. εννοεί τους Καπραλαίους από το Βούτσι) προερχόμενοι από την Ήπειρο, έμειναν στη Μεσσηνία για κάποιο χρονικό διάστημα….». (Χ. Καπράλος. Αρκαδικοί θρύλοι. σελ. 70).  (Πιθανόν και οι δικοί μας οι Σεταίοι, οι Ντουσκαίοι, και οι Ντενταίοι να είχαν κάνει το ίδιο).
     Επίσης  «.....Η οικογένεια του Αντωνόπουλου (Μποτσαραίοι) (εννοεί την οικογένεια Αντωνοπουλαίων από την Βερβίτσα (= Τρόπαια) κατάγονται από το Σούλι σύμφωνα με κάποια παράδοση…». (Χ. Καπράλος. Αρκαδικοί θρύλοι. σελ. 160).
     Είναι γνωστό ότι σε πολλές περιπτώσεις, σε πολλές μάχες και αγώνες, οι Σουλιώτες, και γενικά το Ηπειρωτικό στοιχείο, βοήθησε στον αγώνα της Εθνικής ανεξαρτησίας του 1821. Έτσι λοιπόν πολλοί Σουλιώτες κατέθεσαν και αυτοί τις ανάλογες αιτήσεις για την απονομή κάποιου αριστείου ή διάκρισης από το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος, που ας μην ξεχνάμε τότε και μέχρι το 1912 τα σύνορά του δεν ξεπερνούσαν το ύψος του Ζητουνιού (=της Λαμίας). Έτσι λοιπόν σύμφωνα με μια σχετική ανάλογη καταγραφή την οποία παραθέτουμε εδώ αποδεικνύονται κάποιες σχέσεις Ηπειρωτικών στοιχείων με αυτά της Γορτυνίας. Η καταγραφή αυτή έχει ως εξής: «….Είναι πολύ πιθανόν η οικογένεια των Γκιοκαίων, (σ. σ. Γκόκος και στου Ρένεσι, με αριθ. 39, Πανάγος Γκόκος) όπως και άλλες Λαγκαδινές οικογένειες, να κατάγεται από την Ήπειρο, γιατί στα Αρχεία των Αγωνιστών συναντάει κανείς πολλούς Γκιοκαίους από την περιοχή αυτή….». (Ηλίας Β. Γιαννικόπουλος. Ο Λαγκαδινός Αντώνης Κάτσαινος. Μάραθα. Επετηρίδα 2001. Σελ. 220). Αξίζει, πιστεύουμε να σημειώσουμε εδώ, ότι το επώνυμο αυτό συναντάται ακόμα σήμερα, με την παραλλαγή Γκιόκας και με αρκετά σημαντικό αριθμό εγγραφών στην Άρτα και στα πλησιόχωρα με αυτή χωριά, όπως στον Αμμότοπο, στα Αμπέλια και στα Πλατάνια (σχετικός χάρτης στο τέλος του παρόντος).
     Αλλά και λίγο μακρύτερα της Γορτυνίας η παρουσία των «Ηπειρωτικών στοιχείων» καταδεικνύεται μέσα από έγγραφες πηγές ή μαρτυρίες όπως η παρακάτω: «….Ο Σουλιώτης Βασίλης Νταγκλής βρέθηκε να υπηρετεί κατά τα πρώτα χρόνια της Επανάστασης στα μέρη της Ηλείας. Πήρε μάλιστα γυναίκα από την Αντραβίδα. Όταν άρχισαν οι ντόπιοι να ζυγώνουν κατά την Πάτρα για να λάβουνε μέρος στην πολιορκία της, ο Νταγκλής ήθελε να γίνη καπετάνιος τους….». (Βασίλης Κραψίτης. Μνήμη Σουλίου. Τόμος Δεύτερος σε. 346).
     Στους σκοτεινούς και ανεξερεύνητους τούτους χρόνους θα πρέπει να αναζητήσουμε και την δημιουργία, με την καθ’ όλα Ηπειρώτικη αποδιδομένη ονομασία, μερικών ακόμα χωριών, της βορειοδυτικής γωνιάς της Γορτυνίας, όπως Πέτα (κοντά στο Μπαρδάκι), Πέτα (κοντά στους Παραλογγούς), Μάγωσι, Μαζαράκι, κ.λ.π., (Β. Παναγιωτόπουλου. Πληθυσμός και οικισμοί Πελοποννήσου 13ος – 18ος Αιώνας σελ. 346-347)χωριά που και ο ίδιος ο συγγραφέας ανάγει την ίδρυσή τους από το 1815 και μετά. Παρ’ όλο που, όπως ο ίδιος λέει, δεν εξελίχθηκαν ποτέ σε κανονικά χωριά υπό την πλήρη έννοια του όρου εν τούτοις κατοικήθηκαν κατά καιρούς σε μόνιμη βάση από μερικές οικογένειες.
     Αυτά και άλλα πολλά παραδείγματα επωνύμων, της περιοχής μας, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε σαν αποδεικτικά στοιχεία της παρουσίας των «Ηπειρωτικών στοιχείων» στην ευρύτερη περιοχή της Γορτυνίας και γενικότερα της Πελοποννήσου. Μήπως και τα επώνυμα Καραμάνης από του Μπέχρου, ή το Βάγιας από την Βερβίτσα έχουν άραγε σχέση με τις αντίστοιχες ονομαστές Σουλιώτικες οικογένειες;.
     Έτσι λοιπόν οι αλλιώς, η παρουσία των Επτανησιώτικων επωνύμων όπως του Σαλούτου, του Σουλδάτου, του Σαντάλιου ή και του Ταλαμάγκα, επίσης τα επώνυμα που μέχρι τώρα είδαμε όπως αυτά των: Σώτος, Βάσης, Γούπης, Κούτης ή Γκούτης Ντάρας, Μπούρος ή Μπόρας, Σκίζας, (δισύλλαβα επώνυμα που φανερώνουν Ηπειρωτική καταγωγή) ή και Μπουλούτσος, Κατζούλας, Γκόκος ή Γκιόκος ακόμη, όλα αυτά λοιπόν τα επώνυμα παρουσιάζονται και εδραιώνονται στο Καλλιάνι. Βέβαια η παρουσία τους δεν θα αντέξει για πολλά χρόνια γιατί η επανάσταση του 1821 και οι μετέπειτα αιματηρές συμπλοκές, οι μάχες και η πολύμηνη λεηλασία του Τουρκοαιγύπτιου Ιμπραήμ από το 1825 μέχρι το 1827 δεν θα αφήσει και πολλά περιθώρια. Παρ’ όλα αυτά, αρκετά επώνυμα, μείνανε σε μερικά χαρτιά που σώζονται ακόμα και σήμερα στα Γ.Α.Κ. (Γενικά Αρχεία του Κράτους), καθώς επίσης και  σε μερικά τοπωνύμια του Καλλιανίου [Γκούρη, Λακακούτα (η λάκα του Κούτη), Στόμπορο (Στου Μπόρα), κ.λ.π.], ή και άλλων περιοχών. Τα ονόματα αυτά, βοηθούν τους σημερινούς ερευνητές και ιστορικούς, στην διατύπωση μιας πληρέστερης και εγκυρότερης άποψης για την δημογραφική εξέλιξη της εξεταζόμενης περιοχής.
     Σε εκείνο που θα θέλαμε να σταθούμε λίγο ακόμα είναι το γεγονός γιατί οι «παραδόσεις» μας «εμμένουν» στην άποψη ότι ο τέταρτος κάτοικος του Καλλιανίου ήταν από το Νησί (=Μεσσήνη). Μια πιθανή και λογική εξήγηση που θα μπορούσαμε να δώσουμε στο σημείο αυτό είναι ότι, οι άνθρωποι αυτοί χρησιμοποιώντας περισσότερο τους «θαλάσσιους δρόμους» και κατ’ επέκταση τα ονομαστά λιμάνια της Μεσσηνίας, όπως Ναυαρίνο (=Πύλος), Μεθώνη και Κορώνη ξεμπάρκαραν στο άκρο αυτό της Πελοποννήσου και στην συνέχεια απλώθηκαν στο εσωτερικό της, ένα μέρος της οποίας έτυχε να ήταν και το δικό μας Καλλιάνι. Τούτο νομίζουμε είναι η κύρια αιτία που πρώτον συναντάμε τα επώνυμα αυτά και στο ένα και στο άλλο μέρος και επίσης «την εμμονή» των παραδόσεών μας ότι οι παλαιοί Καλλιαναίοι είχαν την καταγωγή τους από την Μεσσηνία.
 

     6. ΜΕΡΙΚΑ ΝΕΩΤΕΡΑ ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΚΑΙ Ο ΤΟΠΟΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ


     Ψάχνοντας τα επώνυμα των παλαιότερων Καλλιαναίων βρεθήκαμε μπροστά σε κάποια άλλα σχετικά πρόσφατα που μας ήρθαν από διάφορες περιοχές. Αρκετοί γάμοι μεταξύ Καλλιανιώτισων και ατόμων από τα πλησιόχωρα μέρη, έγιναν στο πέρασμα του χρόνου. Έτσι αρκετά επώνυμα μας ήρθαν από διάφορα μέρη και χωριά. Μερικά από αυτά καθώς και ο τόπος καταγωγής τους από ότι πληροφορηθήκαμε είναι:
     Πολίτης από Βλάχους (Χρυσοχώριον), Φαρφαράς από Τρανή Λάκα, Μουργελάς από την Χώρα, Καγιούλης από τον συνοικισμό Μπούφι των Λαγκαδίων, Παπαδημητρίου του κάτω χωριού, ως ήδη έχουμε αναφέρει από τις Ράχες, Μίχας από το Τσιάρεσι (Λιβαδάκι), Τσιουρής από τους Παραλογγούς, Μπουγάδης από την Τρύπη της Σπάρτης, Βασιλείου από την Ήπειρο, Μπουγάς από τον Πλάτανο Ολυμπίας, Παρασκευόπουλος, ως ήδη έχουμε εκθέσει, (Εισαγγελαίοι) από την Βερβίτσα (Τρόπαια), Γιαννόπουλος από την Τσίπολη (Τουθόα), Γούτσος, Γκούμας, Κανελόπουλος και Παναγούλης από του Βρετομπούγα (Δόξα), Ραδαίος από την Καρκαλού, Τακτικόπουλος ή Κατσιλιέρης και Μιχαλακόπουλος από την Αλβάνιτσα (Σταυροδρόμιον), Μακρής από τις Μαυράδες, Ρηγόπουλος, Δημόπουλος και Καλογερόπουλος από του Ζλάτικα (Αετοράχη), Τζήλος από τις Ράχες, Ψεύτης και Κέτσος από το Βυζίκι.
     Ειδικότερα για τα τρία τελευταία επώνυμα όπως το Τζήλος που μας ήρθε από τις Ράχες, καθώς και των επωνύμων Ψεύτης και Κέτσος που μας ήρθαν από το Βυζίκι, μέσα από την ανάλυση που μας έχει παρουσιάσει ο Ν. Ι. Φλούδας στο έργο του Βυζικιώτικα βρήκαμε:
     «….ΚΕΤΣΑΙΟΙ. Το όνομα αυτό εξέλιπεν ήδη εκ Βυζικίου από ετών ενός κλάδου τούτου διασωζομένου με το επώνυμον Σωτηρόπουλος (Μυρούλης).
     Οι πρώτοι Κετσαίοι εγκατεστάθηκαν εις Βυζίκι προ της επαναστάσεως ελθόντες από τα Σαμπάζικα Λακωνίας…..
     Γνωστόν επίσης τυγχάνει εν Βυζικίω, ότι ο αδελφός του Ιωάννη Κέτσου, εγκατεστάθη εις Καλλιάνι Γορτυνίας. Απόγονοι αυτού διαμένουσιν ήδη εις Καλλιάνι.
     Περί αυτού λέγεται ότι έκαμε μίαν «βρύσην» έξω του καλλιανίου, προς του Μαυρόκαμπου το μέρος, ήτις μέχρι σήμερον φέρει το όνομα «του Κέτσου η βρύση»....». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 108).
     «….ΤΖΗΛΑΙΟΙ. Εις τους σκηνίτας αυτούς Βαναιναίους επετράπη από τους Συριόπουλους και άλλους Βυζικιώτας η εγκατάστασις μετ΄ άλλων Βαναιναίων εις Μαγουσάκι προς σχηματισμόν χωρίου μετά την επανάστασιν των Ελλήνων του 1821, έναντι Αγίας Μαρίνης Δόξα (Βρετεμπούγα).
     Μετ’ ολίγον όμως εξεδιώχθησαν εκείθεν από τους Σιαρλαίους (Συριόπουλους) και εγκατεστάθησαν εις Βάναιναν, από την οποίαν μετ’ ου πολύ απεμακρύνθησαν και οι Τζηλαίοι εγκατεστάθησαν εις Ράχες Γορτυνίας, όπου απόγονοί των υπάρχουσι μέχρι σήμερον….». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 283).
     «….ΨΕΥΤΗΣ. Το επώνυμον έφερε το πρώτον εις Βυζίκι ο Ιωάννης Ψεύτης ή Βλάχος, όστις εγεννήθη το 1864 εις Μπέλεσι. …απέκτησε πολλά τέκνα….εις υιός του ο Ιωάννης, εγκατεστάθη εις Καλλιάνι….». (Ν. Ι. Φλούδας. Βυζικιώτικα. Τόμος δεύτερος. Σελ. 305).
     Αυτά ήταν μερικά «φερτά» επώνυμα του χωριού μας στα νεώτερα χρόνια. Πέρα όμως από την σύνθεση του Καλλιανίου με βάση τα επώνυμα και το χωριό μας έχει δώσει και αυτό με την σειρά μου μερικά επώνυμα σαν το γνωστό μας ήδη Καλλιανιώτης, στο οποίο έχουμε ήδη αναφερθεί στα προηγούμενα, μερικών κατοίκων του χωρίου Μπολέτας, σήμερα Μάκρης Τριπόλεως. Ακόμα μερικές τέτοιες αξιόλογες περιπτώσεις εσωτερικής μετανάστευσης και επωνυμίας, χρησιμοποιώντας κυρίως το επώνυμο Καλλιανιώτης ή Καλλιάνης, μερικών ακόμα οικογενειών, επώνυμο που προήλθε από το όνομα του χωριού μας, θα μας δοθεί η ευκαιρία να καταγράψουμε και στην συνέχεια του παρόντος.
 

     7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ


     Αυτά ήταν μερικά παλαιότερα ή νεώτερα επώνυμα από το χωριό μας και η εξέλιξή τους στο πέρασμα του χρόνου. Μια εξέλιξη που μπορεί βεβαίως να μην μπορούμε να την τεκμηριώσουμε μέσα από έγκυρες και έγγραφες πηγές ή αναφορές, αλλά στοιχειοθετείται έστω και αμυδρά, ότι η καταγωγή πολλών Καλλιαναίων είναι από την Ήπειρο ή τα Εφτάνησα. Βέβαια από την περιοχή μας δεν έλλειπε όπως δείχνουν τα πράγματα και το εντόπιο στοιχείο. Η ανάμειξη όμως αυτή και η μεταβολή όλων αυτών των επωνύμων στο πέρασμα του χρόνου μας προξενεί ανυπέρβλητα εμπόδια στο να διακρίνουμε τους επυλίδες από του εντοπίους κατοίκους. Τούτο το αναφέρουμε γιατί κατά την διάρκεια της έρευνάς μας, πολλοί μας ρώτησαν ποίοι ήταν ο πρώτοι κάτοικοι του χωριού. Ένα ερώτημα που πιστεύουμε δύσκολα θα μπορέσει να απαντηθεί στο μέλλον. Ένα χάρτη των περιοχών από τις οποίες έχουμε κάποια στοιχεία για την εποίκιση μερικών κατοίκων του Καλλιανίου, τις παλαιότερες εποχές, συνθέσαμε και παραθέτουμε στο τέλος του παρόντος στο σχετικό Παράρτημα
     Έτσι λοιπόν αφού «συντάξαμε» την πληθυσμιακή σύνθεση του χωριού μας, νομίζουμε ότι έφθασε ο καιρός να δούμε μερικά πράγματα γύρω από το «όνομα» του.


0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου