ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ (ΜΕΡΟΣ ΙΙ)
ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΚΑΛΛΙΑΝΙΟΥ
[
...ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ (ΜΕΡΟΣ Ι)]
1. ΚΟΚΛΑ
Με το τοπωνύμιο αυτό χαρακτηρίζουμε σχεδόν ολόκληρη την περιοχή μέσα στην οποία ευρίσκονται και αρκετά ακόμα τοπωνύμια όπως θα δούμε παρακάτω. Στου «Κόκλα» λοιπόν όπως είδαμε στα προηγούμενα, στο κεφάλαιο «ΑΠΟΓΡΑΦΕΣ ΚΑΛΛΙΑΝΙΟΥ» είχε αναπτυχθεί κατά το παρελθόν κάποιος μικρός οικισμός. Σήμερα παραμένει σαν τοπωνύμιο της περιοχής του Καλλιανίου στο οποίο το μόνο αξιόλογο κομμάτι του είναι τα απομεινάρια από την τοιχοποιία του πύργου του Τούρκου αγά της περιοχής, καθότι και η πηγή που έδινε ζωή στην εν λόγω περιοχή (Π. 7) από το Κοκλόρεμα (που είδαμε στα προηγούμενα) στέρεψε. Μαζί με την κυρίαρχη αυτή πηγή στέρεψαν και μερικές ακόμα που θα δούμε παρακάτω στα ανάλογα τοπωνύμια της περιοχής.
Μερικά πράγματα για τον τρόπο και την πιθανή εξήγηση του ονόματος του τοπωνυμίου αυτού, πέρα από όσα είδαμε και όπως αναφέραμε έχουμε παραθέσει στο σχετικό κεφάλαιο «ΑΠΟΓΡΑΦΕΣ ΚΑΛΛΙΑΝΙΟΥ», θα μας δοθεί η ευκαιρία να καταγράψουμε παρακάτω. Προς το παρών ας δούμε τα υπόλοιπα τοπωνύμια της περιοχής του.
2. ΡΕΜΑ ΣΑΛΟΥΤΟΥ
Αυτό αποτελεί φυσική συνέχεια του ρέματος του Κόκλα ή Κοκλόρεμα όπως συνηθίζεται. Η απόδοση του ονόματος αυτού μας είχε ταλαιπωρήσει και δεν μπορούσαμε να δώσουμε κάποια λογική εξήγηση μέχρι που είδαμε το επώνυμο Σαλούτος, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στο σχετικό κατάστιχο που παραθέσαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο «ΠΑΛΙΟΙ ΚΑΙ ΝΕΩΤΕΡΟΙ ΚΑΛΛΙΑΝΑΙΟΙ». Επίσης κάποιος παλιός Καλλιαναίος έλεγε: «Πάω τα πρόβατα να βοσκήσουν στο χωράφι του Σαλούτου». Το επώνυμο αυτό βέβαια έπαψε να υπάρχει σήμερα, αλλά ο παλιός αυτός Κοκλαίος μας άφησε το επώνυμό του, να μας γυρίζει την θύμηση σε παλαιότερες εποχές.
Εδώ αξίζει να σημειώσουμε, μιας και θα το δούμε και παρακάτω, ότι στο εν λόγω ρέμα υπάρχει ένα είδος πετρώματος του οποίου η κύρια σύνθεση είναι από πληθώρα κοχυλιών. Κοχύλια από τα γνωστά που συναντάμε στις αμμουδιές κοντά στην θάλασσα.
Το πέτρωμα αυτό οι παλιοί Καλλιαναίοι, λόγω της σύνθεσής του, το οποίο ήταν ευκολοδούλευτο, το χρησιμοποιούσαν για αγκωνάρια (γωνιακές πέτρες), για το κτίσιμο των πλησιόχωρων χαμοκέλων (=καλυβιών). Μερικοί μας το ονόμασαν «Τζαβίδα», άλλοι «πουρνάλες» και άλλοι «πορί». Για το είδος αυτό του πετρώματος βρήκαμε:
«….Η ανακάλυψη αυτή ενίσχυε την υπόνοιά μου ότι βρισκόμουν στην τοποθεσία της Ολυμπίας. Ανάμεσα στα χαλάσματα που θαρρείς και βρέθηκαν επίτηδες μπροστά μου, πήρε το μάτι μου κάτι σπονδύλους κιόνων που είχαν διάμετρο πάνω από έξη πόδια. Οι κίονες αυτοί ήταν κανελλόχρωμοι. Η βάση του οικοδομήματος είχε πέντε πόδια ύψος και βρισκόταν ακόμη στη θέση της. Ο Παυσανίας σημειώνει ότι ο ναός του Διός ήταν δωρικού ρυθμού, με περιστύλιο, ότι είχε εξήντα οκτώ πόδια ύψος και ότι δεν ήταν μαρμάρινος, αλλά χτισμένος από μια ειδική πέτρα γεμάτη θαλασσινά όστρακα, που λέγεται πωρόλιθος. Και πράγματι από αυτή την πέτρα, στην οποία έχει περαστεί ένα επίχρισμα μαρμαροκονιάματος, ήταν φτιαγμένοι οι κίονες και η βάση για την οποία σας μίλησα. Και το πιο παράξενο είναι ότι ακόμη και σήμερα οι Έλληνες «πωρόλιθο» ονομάζουν αυτού του είδους την πέτρα. Δυστυχώς, δεν είχα κανένα μέσο στη διάθεσή μου για να επιχειρήσω ανασκαφές, ενώ οι άνθρωποι του αγά συνέχιζαν τη δουλειά τους…..». (Φραγκίσκου Πουκεβίλ. Ταξίδι στο Μοριά. Σελ. 133).
Και αυτά περί το 1805 περίπου. Βέβαια δεν υποστηρίζουμε ότι οι κίονες και τα άλλα οικοδομικά υλικά, του ναού του Ολυμπίου Διός στην Ολυμπία, είναι κατσκευασμένα από τα πετρώματα που βρίσκονται στο Ρέμα του Σαλούτου ή στο Ρέμα του Κατσιά ή Προϊδόγα (που θα δούμε παρακάτω, γιατί και εκεί υπάρχουν τέτοια ανάλογα πετρώματα), αλλά μια περαιτέρω επιστημονική και εμπεριστατωμένη μελέτη θα μπορούσε να μας απαντήσει στα ερωτηματικά που δημιουργήθηκαν.
Μικρά τοπωνύμια της περιοχής είναι και τα: «Λίμνες», προφανώς από την παρουσία κάποιων μικρών μερών όπου μαζευόντουσαν τα βρόχινα νερά καθότι στην περιοχή δεν έχουν αναφερθεί κάποιες λίμνες κατά το παρελθόν, και «Κοκαλίτσα», η οποία πιθανόν προήλθε από κάποια κόκαλα που ανευρέθησαν στην εν λόγω περιοχή κάποιες μακρινές εποχές.
3. ΒΑΜΠΑΚΙΑ
Όπως και η «Βαμπακιές» της φωτογραφίας Νο 2, έτσι και εδώ η καλλιέργεια του φυτού αυτού στον συγκεκριμένο χώρο, προσέδωσε το τοπωνύμιο στην περιοχή αυτή.
4. ΝΗΣΙ
Το τοπωνύμιο της περιοχής που χαρακτηρίζεται με το όνομα αυτό, θα μπορούσαμε να το εντάξουμε από τα πλέον δύσκολα, όσον αφορά την πιθανή ερμηνεία του και επιπλέον στα περισσότερο δυσκολοερεύνητα μέχρι τώρα. Αν και η μορφολογία της περιοχής φαίνεται να επέχει θέση νησιού, μιας και περικλείεται από δύο μεγάλα ρέματα, οπότε θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι πραγματικά πήρε το όνομά του από την γεωφυσική διαμόρφωση της περιοχής, εν τούτοις αναρωτιόμαστε, αν θα μπορούσαμε άραγε ακόμα να συνδέσουμε, το τοπωνύμιο αυτό, με κάποια από τα «Ομηρικά» νησιά που ανάφερε ο Ποιητής στο έργο του. Επίσης αναρωτιόμαστε ακόμα αν θα μπορούσαμε να το εκλάβουμε σαν όνομα της ανάμνησης του «Νησίου» (Μεσσήνης), κάποιων που ήλθαν από το μέρος εκείνο, σύμφωνα με τις παραδόσεις. Ή ακόμα από κάποια άλλα νησιά καθόσον θα δούμε στην συνέχεια ότι μερικοί κάτοικοι του χωριού Κόκλα προήρχοντο από διάφορα νησιά της Επτανήσου, όπως Σαλούτος ή Κόντης – Ζάκυνθος, Σολδάτος ή Σουλδάτος – Κεφαλονιά κ.λ.π. Για όλα αυτά όμως θα μας δοθεί η ευκαιρία να αναφερθούμε παρακάτω. Προς το παρών ας εξαντλήσουμε το θέμα των τοπωνυμίων, που το καθένα έχει την δική του ιστορία όπως αναφέραμε και στην εισαγωγή του παρόντος κεφαλαίου.
Για το εν λόγω τοπωνύμιο, όπως έχουμε αναφερθεί στα προηγούμενα, μερικοί παλιοί Καλλιαναίοι μας μετέφεραν ότι στην περιοχή υπήρχε παλαιότερα ένα είδος «μώλου», κάτι ανάλογο με τους σημερινούς που βρίσκονται σε διάφορα λιμάνια και στους οποίους προσδένονται οι κάβοι των καραβιών. Αν σε αυτό προσθέσουμε και την παρουσία των πετρωμάτων τα οποία απαρτίζονται με πλήθος από κοχύλια, τότε μπορούμε να πούμε ότι η περιοχή δικαίως πήρε το τοπωνύμιο «νησί». Μύθος ή πραγματικότητα; Προσωπικά δεν μπορέσαμε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για το εν λόγω θέμα. Αλλά δεν είναι μόνον οι παλιοί Καλλιαναίοι που υποστηρίζουν το γεγονός αυτό. Κάποιοι ακόμα κάτοικοι της περιοχής έχουν κάνει σχετικές αναφορές για το εν λόγω θέμα στο εγγύς παρελθόν. Μερικές από τις αναφορές αυτές μας τις περιέσωσε ο αείμνηστος Ν. Ι Φλούδας. Ας δούμε μερικές:
«….Κατά τον μόνιμον κάτοικον Βαναίνης Γεώργιον Κων. Μάκαν, εις θέσιν «Τουρλοκόλι» της περιφερείας Βαναίνης ανευρέθη τυχαίως από τον ήδη αποθανόντα Πάνον Καρπέταν ή Κανελόπουλον μία αλυσίς χονδρή μήκους 5 –6 μ. ομοία περίπου με αυτάς που χρησιμοποιούνται εις τα λιμάνια δια πρόσδεσιν πλοιαρίων και βαρκών…». (Ν. Ι. Φλούδα. Βυζικιώτικα. Τόμος Τέταρτος. Σελ. 340).
«….Οι αυτοί ως άνω Βαναναίοι (από το χωριό Βάναινα) και άλλοι, μου εγνώρισαν, ότι τόσον εις την αριστεράν όχθην – παρά τα Κουσιουνελέϊκα κτήματα, όσον και απέναντι κατά την δεξιάν όχθην, οι παλαιότεροι Βαναναίοι είχον είδει τοίχον με λίθους σχετικώς μεγάλους εντός του οποίου υπήρχον αλυσίδες και χαλκάδες. Εις τούτους, κατ’ αυτούς και εκείνους από τους οποίους παρέλαβον την πληροφορίαν, προσεδένετο πλοία ερχόμενα από το Κατάκωλον. Ήδη ο τοίχος και οι χαλκάδες έχουσι καταχωσθή από του ποταμού αλλάξαντος τώρα πλέον κοίτην. Αι πληροφορίαι δηλ. αυταί συμπίπτουν με τας τοιαύτας του Ιερων. Βογιατζή, όστις προ 90 ετών επεσκέφθη την Βάναιναν.
Ίσως παλαιότερον ο Λάδων να ήτο πλωτός από τας εκβολάς του μέχρι Βαναίνης ή να διέβαινον, παρά την Βάναιναν, τον Λάδωνα δια λέμβων ή Γέφυρας, και να επικοινωνούσεν η πόλις ή μέρος αυτής, που πιθανόν να ήτο εις την απέναντι όχθην, ή μετά προαστείου ευρισκομένου εκεί….». (Ν. Ι. Φλούδα. Βυζικιώτικα. Τόμος Τέταρτος. Σελ. 347).
Σχετικά με τα προαναφερόμενα πετρώματα από θαλασσινά κοχύλια που αναφέραμε στην ευρύτερη περιοχή του Κόκλα, με τα οποία έχουν κατασκευασθεί τα αγκωνάρια από τις περισσότερες καλύβες της περιοχής, καθώς και μερικά παλαιότερα σπίτια του χωριού, μπορείτε να δείτε στο τέλος του παρόντος στο σχετικό ανάλογο Παράρτημα (Σελίδα πρώτη), καθώς επίσης και μια λεπτομέρεια από αυτό στο αντίστοιχο Παράρτημα (Σελίδα δεύτερη), επίσης. Ακόμα, μια ειδική μελέτη γύρω από την παρουσία των πετρωμάτων αυτών, στην παραπάνω περιοχή, μπορείτε να δείτε στο τέλος του παρόντος στο αντίστοιχο σχετικό Παράρτημα (Σελίδα 3).
Και αυτά τα λίγα για του Νησί του Κόκλα.
5. ΡΕΜΑ ΣΟΥΦΡΑΣ
5. ΡΕΜΑ ΣΟΥΦΡΑΣ
Πρόκειται για την φυσική προέκταση του ρέματος της περιοχής «Σούφρας», που είδαμε στα προηγούμενα.
6. ΡΕΜΑ ΘΡΑΣΙΜΙ
Συνήθως με την λέξη αυτή εννοούσαμε, τουλάχιστον παλαιότερα, κάτι το οποίο μυρίζει άσχημα. «Μυρίζει σαν Θρασίμι» λέγαμε και εννοούσαμε την άσχημη μυρωδιά από κάποιο ψόφιο ζώο ή κάτι ανάλογο. Πιθανόν η μυρωδιά αυτή προσέδωσε, σε άγνωστο χρόνο, την τοπωνυμία της εν λόγω περιοχής.
7. ΜΟΥΣΓΑ
Περιοχή και παράλληλα ρέμα της ίδιας περιοχής που αναφερόμαστε. Για την επεξήγηση του τοπωνυμίου αυτού βρήκαμε: «….Εκεί υπήρχαν το καλοκαίρι λακούβες με νερό – μούσγες, απ’ όπου και το όνομα του τοπωνυμίου. Εξυπηρετούσαν το πότισμα των ζώων το πλύσιμο ή το λεύκασμα ρούχων κατά την άνοιξη….». (Γ. Ι. Μιχαλακόπουλος. Το Σταυροδρόμι Αρκαδίας και ο Οικισμός Μαυράδας. Σελ. 101 - 102).
Και εδώ η παρουσία του νερού κατά το καλοκαίρι από το διπλανό ομώνυμο ρέμα της Μούσγας, (7Α. Ρέμα της Μούσγας), πιθανόν προσέδωσε το όνομα αυτό στο εν λόγω τοπωνύμιο.
8. ΚΕΤΑΝΗ
Για το εν λόγω τοπωνύμιο ούτε βρήκαμε αλλά ούτε έχουμε να αναφέρουμε κάτι σχετικό, καθόσον και εδώ πρόκειται για ένα από τα πλέον δυσκολοερεύνητα τοπωνύμια της περιοχής μας.
Να σημειώσουμε εδώ ότι, οι ιδιοκτησίες της εν λόγω περιοχής όπως και της περιοχής της Μούσγας που είδαμε παραπάνω ανήκουν κυρίως σε Δοξιώτες.
9. ΝΤΡΙΒΑΛΑ
Με την έκφραση αυτή συνήθως χαρακτήριζαν τα άγονα χωράφια των οποίων η γεωλογική σύσταση αποτελούνταν κυρίως από πληθώρα μικρών βότσαλων, με ελάχιστο χώμα. Η περιοχή σήμερα καθόσον μπορέσαμε να εξετάσουμε από κοντά δεν φαίνεται για «ντριβάλα», καθόσον οι προσχώσεις που έγιναν από το Κοκλόρεμα, τα χρόνια που πέρασαν, προφανώς άλλαξαν την γεωλογική σύστασή της. Τα χρόνια όμως που θα περάσουν, ίσως κάποτε αλλάξουν και το όνομά της.
10. ΓΚΕΡΜΙΖΑ
Άγνωστο τόσον το τοπωνύμιο σαν όνομα όσον και ο τρόπος από τον οποίο προήλθε. Δεν μπορέσαμε να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα ούτε και την πιθανή εξήγησή του. Πρόκειται προφανώς για κατάλοιπο κάποιας ξενόφερτης λέξης.
11. ΡΕΜΑ ΡΑΜΠΑΛΗ
Ένα τελευταίο ρέμα με την χαρακτηριστική προσφώνηση Ρέμα του Ραμπαλή, καταγράφεται στην περιοχή που αναφερόμαστε. Πιθανόν και εδώ κάποιος παλιός κάτοικος ή ιδιοκτήτης της περιοχής άφησε το επώνυμό του ή το παρατσούκλι του να χαρακτηρίζει την εν λόγω περιοχή.
1. ΡΑΚΟΒΟΥΝΙ
Η αλλαγή και η μετονομασία μερικών ονομάτων, είτε αν πρόκειται περί επωνύμων είτε αν πρόκειται περί τοπωνυμίων σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα είναι εκπληκτική και αξιοσημείωτη. Το παλιό «Γερακοβούνι», οικιστικός χώρος και χωριό μεγαλύτερο από το Καλλιάνι το 1689, παραφθάρηκε στο γνωστό «Ρακοβούνι». Και αναλογιζόμαστε όταν και αν οι μετέπειτα γενιές θα ψάχνουν την πιθανή ονομασία του εν λόγω τοπωνυμίου σαν «Ρακοβούνι», ποια πιθανή εξήγηση μπορεί να του έδιναν. Το «Ρακοβούνι» λοιπόν όντως είδος μικρού βουνού, (περισσότερο μοιάζει σαν λόφος), πιθανόν πήρε την ονομασία του από κάποια γεράκια της περιοχής, αν και η μορφολογία του εν λόγω λοφίσκου δεν προσφέρεται για κατασκευή φωλιών ή κατοίκηση από το είδος αυτό των πουλιών.
2. ΠΙΣΟΣΚΙΑ
Πισοσκία ή Πισοσκιά. Τοπωνύμιο για το οποίο είδαμε μερικά πράγματα στις «παραδόσεις» μας. Η γεωφυσική διαμόρφωση της περιοχής, επειδή το μέρος είναι πίσω από τον λόφο και την περισσότερη διάρκεια της ημέρας το μέρος αυτό είναι σκιερό, προφανώς προσέδωσε αυτό το όνομα στο παρών τοπωνύμιο.
3. ΑΜΟΥΔΕΡΑ
Η φυσική σύσταση του εδάφους εδώ, μιας και αποτελείται ως επί το πλείστον από φυσική άμμο, και όπως μας μεταφέρθηκε από γνήσια άμμο θαλάσσης, προσέδωσε το όνομα «αμουδέρα ή αμουδέρες» στην εν λόγω περιοχή.
4. ΠΑΛΙΟΚΡΑΣΙ
Η περιοχή, καθόσον και οι παλαιότεροι Καλλιαναίοι, θυμούνται ήταν κατάφυτη από αμπέλια. Τα αμπέλια αυτά, πιθανόν πολύ παλιά, προσέδωσαν το όνομα «παλιοκράσι» στην εν λόγω περιοχή, στην οποία να σημειώσουμε σήμερα πως δεν υπάρχει όχι μόνον αμπέλι αλλά ούτε ίχνος από κληματόβεργα.
5. ΣΦΗΝΑ
Το σφηνοειδές σχήμα της περιοχής, όπως χαρακτηριστικά εμφανίζεται και στην φωτογραφία προσέδωσε το όνομα αυτό στο παρών τοπωνύμιο.
6. ΠΑΝΩ ΚΑΜΠΟΣ (ΠΑΝΩ ΜΑΥΡΟΚΑΜΠΟΣ)
Σχεδόν ολόκληρη η περιοχή χαρακτηρίζεται με το τοπωνύμιο Μαυρόκαμπος. Εδώ πιστεύουμε, μιας και το τοπωνύμιο αυτό το συναντάμε και προ της επανάστασης του 1821, ότι η περιοχή έλαβε το όνομα αυτό από τον γεωλογικό χρωματισμό και την σύσταση του εδάφους της. Το μαύρο, τυρφώδες και πολύ γόνιμο χώμα της περιοχής προσέδωσε και το όνομα του παρόντος τοπωνυμίου.
Για το τοπωνύμιο της περιοχής αυτής του Καλλιανίου βρήκαμε: «….Εις τον Μαυρόκαμπον Καλλιανίου κείνται πολλά κτήματα Αργυροπουλαίων – Σαββαίων – Σαμαρτζαίων, ανήκοντα άλλοτέ ποτέ εις τον Αργύρην Σαμαρτζήν, από τον οποίον προέκυψαν οι Αργυρόπουλοι Βυζικίου.
Ο Αγγελής Ν. Αργυρόπουλος (Μπαϊμάκος) μου διηγείτο το 1960, ότι ο μαυρόκαμπος, καθώς είχεν ακούσει από άλλους γέροντας, παιδάκι που ήτο, έλαβε το όνομά του εκ της εξής αιτίας. Ο Τούρκος Αγάς που έμενεν εκεί, έκαμε ανασκαφάς δια να εύρη χρήματα, με 40 εργάτας. Παρετήρησεν όμως, ότι την νύκτα εσκεπάζετο αυτό που έσκαπτον οι εργάται του και δια να πληροφορηθή ποίος «χώνει το σκαμένο» έβαλε και τους 40 εργάτας να φυλάξουν. Την νύκτα όμως τους έχωσε και αυτούς ο «αράπης που φύλαγε τα λεφτά και έτσι τους έπνιξε». Από τότε ο Τούρκος ωνόμασε το μέρος Μαυρόκαμπον ήτοι κάμπον του μαύρου, του αράπη. Άλλοι λέγουν, ότι ωνομάσθη «μαυρόκαμπος ο τόπος» διότι ευρέθη εκεί κάρβουνο και άλλοι, από τα μαύρα χώματα που έχουν τα χώματα του εδάφους του». (Ν. Ι. Φλούδα. Βυζικιώτικα. Τόμος τέταρτος. Σελ. 99-100).
Δεν θα μπορούσαμε να μην παρατηρήσουμε στο σημείο αυτό την πραγματικά «σπουδαία» ιστορία της ονοματολογίας του Μαυρόκαμπου. Εκείνο που δεν μας διευκρινίζει όμως η παράδοση είναι τι είδους ήταν τα λεφτά που φύλαγε ο «αράπης». Αν αυτά ήταν σε Βυζαντινά Κωνσταντινάτα, σε τούρκικα γρόσια ή Βενετικά. Όπως και να έχει το πράγμα ο Γιάννης Σαμαρτζής, πιθανόν αδελφός του Αργύρη που καταγράφεται από τον Φλούδα στην παραπάνω ιστορία, καταγράφεται στο «κατάστιχο» του Καλλιανίου το 1824 στον αριθμό 42 κατοίκου Καλλιανίου σαν Γιάννης Σαμαραζής, καθώς και στον αριθμό 47 κατοίκου Κόκλα σαν Γιάννης Σαμαραντζής.
Η εν λόγω περιοχή, όπως θα δούμε σε αρκετά έγγραφα στην συνέχεια, άλλαξε πολλά χέρια. Από Τούρκους Λαλαίους (Λαλιώτες), Βρετουμπιώτες, Βυζικιώτες, Τροπαιάτες, μέχρι Λαγκαδινούς (Δεληγιανναίους). Σήμερα ιδιοκτήτες της περιοχής είναι κυρίως Καλλιαναίοι, πάντως δεν λείπουν και μερικοί ιδιοκτήτες λίγων χωραφιών από τα πλησιόχωρα μέρη της περιοχής του Καλλιανίου.
7. ΚΑΤΩ ΚΑΜΠΟΣ (ΚΑΤΩ ΜΑΥΡΟΚΑΜΠΟΣ)
Το ίδιο με το ανωτέρω.
8. ΚΟΚΚΙΝΟΜΗΛΙΑ
Για την ονομασία της εν λόγω περιοχής πιθανολογούμε, όπως και από την ετυμολογική ανάλυση της λέξης προκύπτει ότι η παρουσία κάποιου δέντρου μηλιάς και της γνωστής ποικιλίας των κόκκινων μήλων προσέδωσε την ονομασία να χαρακτηρίζει την εν λόγω περιοχή.
9. ΠΑΛΙΟΥΡΙΑ
Υποθέτουμε ότι και στην εν λόγω περιοχή η παρουσία κάποτε, των γνωστών θάμνων (πάλιουρας), προσέδωσε το ανάλογο τοπωνύμιο. Βέβαια σήμερα στην περιοχή, όπως μας μετέφεραν κάποιοι ιδιοκτήτες μερικών χωραφιών της, δεν υπάρχει ίχνος από το φυτό πάλιουρας, και τούτο βεβαίως θα μπορούσε να εξηγηθεί με το λάζωμα που πιθανόν υπέστη λόγω του γόνιμου και αποδοτικού τύπου του εδάφους της. Μικρό τοπωνύμιο της περιοχής και το «Μπαμπαλάκα» το οποίο προφανώς προήλθε από το γνωστό μας πλέον «βαμβάκι» ή «Μπαμπάκι» και «λάκα», μέρος δηλαδή στο οποίο συντηρούσαν την εν λόγω καλλιέργεια.
10. ΒΙΓΛΑ
«Βίγλα. Από το Λατ. Vigilia (σκοπιά) μεσαιωνικά βίγλα ή από το λατ. ρήμα vilgare (vigilare). Ανάλογα με τα αρχαία σκοπή, σκοπιά. Βιγλάτορες ονομάζονταν στα βυζαντινά χρόνια εκείνοι που φύλαγαν τις βίγλες». (Χ. Κωνσταντινόπουλου. Γορτυνιακά. Τόμος δεύτερος. Σελ. 131).
Το τοπωνύμιο αυτό το οποίο ως είδαμε σημαίνει «σκοπιά» προήλθε πιθανότατα από την θέση του η οποία προσφέρεται για εποπτεία και γενικότερο έλεγχο της περιοχής. Θα δούμε και παρακάτω στο κεφάλαιο «Ιστορικά Καλλιανίου» ότι στο διπλανό τοπωνύμιο «Μαυρόκαμπος» καθώς επίσης και στου «Κόκλα» την δημιουργία του ενός εκ των δύο πρώτων στρατοπέδων που συγκροτήθηκαν με την έναρξη της Ελληνικής επανάστασης του 1821. Η «σκοπιά» και η προφύλαξη της περιοχής από τους Τουρκαλβανούς Λαλαίους προσέδωσαν προφανώς το όνομα του τοπωνυμίου αυτού.
1. ΒΑΤΟΛΑΚΑ
Στο τοπωνύμιο αυτό αναφερθήκαμε και λίγο παραπάνω μιας και συνορεύει με την Καβρόλακα. Η μικρή περιοχή ονομάσθηκε από την παρουσία των πολλών βάτων που υπάρχουν ακόμα και σήμερα στο μέρος αυτό.
2. ΚΑΛΑΜΙ
Εδώ η παρουσία κάποιων καλαμιών, μιας και κανείς δεν κτύπησε στο «καλάμι», καθώς επίσης και η βαλτώδης σύσταση του εδάφους η οποία ευνοεί την ανάπτυξή τους, προφανώς προσέδωσε το όνομα στο εν λόγω τοπωνύμιο.
3. ΜΕΡΙΔΕΣ
Δεν γνωρίζουμε αν η περιοχή κάποτε είχε χωριστεί σε κάποιο είδος «μεριδίων», εξ ου και το όνομα του παρόντος τοπωνυμίου.
4. ΡΕΜΑ ΚΑΤΣΙΑ
Ένα ρέμα για το οποίο αναφερθήκαμε στα προηγούμενα και στο οποίο υπάρχουν τα παράξενα πετρώματα με τα θαλασσινά κοχύλια στα οποία αναφερθήκαμε, όπως στο Ρέμα του Σαλούτου. Πολλοί παλιοί Καλλιαναίοι πήγαιναν στο μέρος αυτό από όπου έβγαζαν αγκωνάρια για το κτίσιμο κάποιων καλυβών ή και σπιτιών ακόμα της περιοχής. Και εδώ προφανώς το όνομα ή το παρατσούκλι κάποιου παλιού κατόχου της περιοχής προσέδωσε το όνομα στο παρών τοπωνύμιο.
5. ΓΚΟΥΣΓΚΟΥΝΙ
Ένα δύσκολο-ερμήνευτο τοπωνύμιο για το οποίο δεν μπορέσαμε να βρούμε κάποια πιθανή εξήγηση.
6. ΛΥΓΙΑ
Η παρουσία κάποιου τέτοιου δέντρου στην περιοχή προφανώς προσέδωσε το όνομα στο παρών τοπωνύμιο.
7. ΤΡΑΝΟ ΙΣΙΩΜΑ
Η γεωφυσική διαμόρφωση της περιοχής ή οποία χαρακτηρίζεται από το πεδινό και ίσιο του εδάφους της προσέδωσε το παρών τοπωνύμιο.
8. ΒΡΩΜΟΣΤΟΚΙ
Η πιθανή ονοματολογία του παρόντος τοπωνυμίου παραμένει ανεξιχνίαστη. Δεν μπορέσαμε να βρούμε κάτι σχετικό με το παράξενο τούτο τοπωνύμιο. Πιθανολογούμε ότι το δεύτερο συνθετικό της λέξης (στόκι), πρόκειται για κατάλοιπο κάποιας ξενικής λέξης.
9. ΑΠΙΔΙΤΣΑ
Η παρουσία κάποτε κάποιας μικρή απιδιάς (=αχλαδιάς) προφανώς και εδώ έδωσε το όνομα στην περιοχή αυτή.
10. ΒΑΛΤΕΣ (Σ)
Η γεωφυσική διαμόρφωση της περιοχής η οποία είναι ένας βαλτώδης τόπος από τα βρόχινα νερά και από τα νερά της πηγής του Αγίου Νικολάου που διαρρέουν την περιοχή αυτή, προφανώς της προσέδωσαν το όνομα του παρόντος τοπωνυμίου. Στο τοπωνύμιο αυτό υπάρχει και μια μικρή σπηλιά (Σ) η οποία έδρασε και αυτή σαν καταφύγιο τα δύσκολα χρόνια των πολέμων από τους παλαιότερους αλλά και τους νεώτερους Καλλιαναίους, καθόσον μας μετεφέρθη, στα χρόνια της κατοχής.
11. ΚΟΝΤΟΚΡΙΘΗ
Θα το δούμε και παρακάτω μέσα από κάποια έγγραφα του 1823. Ο Κοντοκρίθης παλιός Καλλιαναίος ο οποίος διέθετε και σπίτι στο χωριό στο οποίο ταμπουρώθηκαν οι Καλλιαναίοι σε κάποιες αψιμαχίες της εν λόγω χρονιάς, μεταξύ Δεληγιανναίων και Πλαπουταίων, άφησε το όνομά του μιας και ήταν ο παλαιότερος ιδιοκτήτης της να χαρακτηρίζει την εν λόγω περιοχή.
12. ΠΑΛΙΟΥΡΙΑ
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει στην προηγούμενη φωτογραφία, το θαμνώδες είδος δέντρου ο «πάλιουρας» προφανώς προσέδωσε το όνομα στο παρών τοπωνύμιο. Παλαιότερα πολλά χωράφια ανοίχθηκαν σε δασώδη ή δύσβατα μέρη και τα οποία στην συνέχεια καλλιεργήθηκαν από τους κατοίκους (λάζια ή ανοιξιές).
13. ΜΟΥΤΖΑΚΛΙΑ
Και για το δυσκολοερμήνευτο αυτό τοπωνύμιο δεν έχουμε να πούμε και δεν βρήκαμε κάτι σχετικό. Συνήθως στην ντοπιολαλιά «μάτζες» έλεγαν το χοντρό κομμάτι του χώματος το οποίο γύριζε το αλέτρι και το οποίο έπρεπε να σπάσει στην συνέχεια ο σκαλιστής. Πιθανόν «οι μάτζες» εξ ου το «Ματζακλιά» και «Μουτζακλιά», στην τοποθεσία αυτή και ίσως λόγω της βαλτώδους σύστασης του εδάφους, να προσέδωσαν το όνομα στο παρών τοπωνύμιο.
14. ΠΗΓΑΔΙ
Το τοπωνύμιο της περιοχής αυτής προήλθε από ένα πηγάδι που υπήρχε παλαιότερα στην εν λόγω περιοχή για το πότισμα των χωραφιών.
15. ΡΕΜΑ ΣΦΗΝΑΣ
Το εν λόγω ρέμα κάτω από το τοπωνύμιο «Σφήνα» που είδαμε στα προηγούμενα αποδόθηκε με το όνομα αυτό επειδή βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με την «Σφήνα», περιοχή με σφηνοειδές σχήμα.
16. ΡΕΜΑ ΠΡΟΪΔΟΓΑ
Το ρέμα αυτό αποτελεί φυσική προέκταση του ρέματος «Του Κατσιά», όπου πολλές φορές αποδίδεται με το ίδιο όνομα. Στην περιοχή αυτή όμως αποδίδεται με το όνομα «στου Προϊδόγα», προφανώς από τον παλιό ιδιοκτήτη της περιοχής.
3. ΣΧΟΛΙΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΤΟΠΩΝΥΜΙΩΝ
Αυτά ήταν σε γενικές γραμμές τα κυριότερα τοπωνύμια της περιοχής μας. Αν ξεχάσαμε κάποιο μικρότερο ή μεγαλύτερο από αυτά, ζητούμε την κατανόηση των αγαπητών αναγνωστών μας, μιας και οι ίδιοι δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι είμαστε άριστοι γνώστες της περιοχής.
Το γεγονός εκείνο που μας προξένησε εντύπωση στην καταγραφή των τοπωνυμίων του χωριού μας είναι ότι συναντήσαμε αρκετά τοπωνύμια που αφήνουν να εννοηθεί ότι παλαιότερα στις περιοχές αυτές υπήρχαν ιεροί ναοί, ήτοι τόποι λατρείας των παλαιότερων Καλλιαναίων. Έτσι λοιπόν αρχίσαμε να ζητάμε πληροφορίες και άλλα στοιχεία για τις εκκλησίες αυτές.
Στα πλαίσια της αναζήτησης μας όμως για τις άλλες, κατεστραμμένες σήμερα, εκκλησίες της ευρύτερης περιοχής του χωριού μας δεν βρήκαμε κάποια σχετική πληροφορία ή αναφορά. Τα κατεστραμμένα κτίσματα των παλαιών εκκλησιών που άλλα είναι περισσότερο εμφανή και άλλα μαρτυριούνται από έναν μικρό σωρό από λιθάρια και μερικά σπασμένα κεραμίδια είναι αποδείξεις της ύπαρξης τους. Τούτο όμως δεν αποδεικνύεται μόνον από τα υπολείμματα των οικοδομικών υλικών αλλά και από τα τοπωνύμια των περιοχών που βρίσκονται αυτά τα ερείπια. Επειδή όπως προείπαμε δεν βρήκαμε κάποια αναφορά και ούτε οι γεροντότεροι ενθυμούνται κάτι σχετικό, να σας μεταφέρουμε εδώ, θα καταγράψουμε την προσωπική μας άποψη για το πότε πιθανόν καταστράφηκαν οι ιεροί τούτοι ναοί.
Οι εποχές που πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας για την καταστροφή των ιερών τούτων ναών, είναι πρώτον στα γνωστά Ορλωφικά ήτοι το 1770 μέχρι το 1779 κατά την ατυχή επανάσταση του Μοσκοβίτη Ορλώφ, που απέδωσε, ως είδαμε στο κεφάλαιο «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ», τον χαρακτηρισμό «κατακαημένος Μοριάς», είτε δεύτερον περί το 1806 μ.Χ., όταν λόγω της μεγάλης δύναμης που είχαν αποκτήσει οι Κλέφτες και Αρματολοί της περιοχής, είχε εισβάλει στην Γορτυνία ο Κεχαγιάς Πασάς με σκοπό την εξόντωσή τους. Ο σκοπός της εισβολής αυτής επετεύχθη σε ένα βαθμό και αναγκάζει και αυτόν τον Κολοκοτρώνη να διαφύγει στην Ζάκυνθο. Είτε τρίτον περί το 1825 – 1827 όταν ο Αιγύπτιος Ιμπραήμ είχε λεηλατήσει και κατασφάξει όχι μόνον την Γορτυνία αλλά ολόκληρη την Πελοπόννησο.
Έτσι λοιπόν πιστεύουμε ότι κατά τους σκοτεινούς τούτους χρόνους πρέπει να αναζητηθούν, τόσον η εποχή όσον και οι λόγοι των πολλών κατεστραμμένων εκκλησιών στην ευρύτερη περιοχή του χωριού μας.
Πέρα όμως από την σπηλιά με το όνομα «το Μοναστήρι» στην περιοχή του Κότσυφα, η οποία ως είδαμε χρησίμεψε τα παλαιότερα χρόνια σαν τόπος λατρείας και καταφυγής, από τους παλαιότερους Καλλιαναίους, μερικοί από τους οποίους που έχουν επισκεφθεί το μέρος αυτό κατά το παρελθόν μας διαβεβαιώνουν ότι τα σημάδια από τα καμένα κεριά ήταν ακόμα εμφανή στα τοιχώματα της σπηλιάς, άλλες κατεστραμμένες εκκλησίες στην περιοχή του χωριού μας έχουμε στον δρόμο προς το φαράγγι Τουθόα, στην περιοχή Άγιος - Βασίλης. Εκεί ως λέγεται υπήρχε παλαιότερα η ομώνυμη εκκλησία της οποίας τα ερείπια είναι ακόμα ευδιάκριτα. Δεύτερη τέτοια καταστροφή εκκλησίας έχουμε στην περιοχή Άγιος - Γεώργιος ή Τούμπι. Ένας σωρός από πέτρες και εκεί μαρτυρεί το παλαιότερο οικοδόμημα. Το πως είναι σήμερα η παλαιότερη αυτή εκκλησία της περιοχής, μπορείτε να δείτε στο τέλος του παρόντος στο σχετικό ανάλογο Παράρτημα. Τρίτη τέτοια εκκλησία υπάρχει στην θέση Αγιάννης στην περιοχή του Κόκλα, όπου και εκεί ένας άμορφος σωρός από πέτρες μαρτυρεί την ύπαρξη τόπου λατρείας των ανθρώπων του οικισμού Κόκλα. Επίσης υπάρχει και το τοπωνύμιο Άγιος - Κωνσταντίνος που βρίσκεται μεταξύ της περιοχής Τρανό Ίσιωμα και Στόμπορο. Προφανώς και εκεί πρέπει να αναζητηθεί ότι υπήρχε παλαιότερα κάποια εκκλησία του ομώνυμου Αγίου.
Μιας και ο λόγος περί των παλαιοτέρων ιερών ναών της περιοχής του χωριού μας, στο σημείο αυτό θα θέλαμε να προσθέσουμε μερικά σχόλια σχετικά με τις «παραδόσεις», που καταγράψαμε και ακούσαμε και εμείς οι ίδιοι όσον αφορά την κατασκευή των δύο εκκλησιών, του Ιωάννη του Προδόμου και του Αγίου Γεωργίου, του χωριού μας. Έτσι λοιπόν από το κεφάλαιο παραδόσεις υπενθυμίζουμε ότι κατά την κατασκευή του Ιωάννη του Προδρόμου συνέβη το ακόλουθο:
Μιας και ο λόγος περί των παλαιοτέρων ιερών ναών της περιοχής του χωριού μας, στο σημείο αυτό θα θέλαμε να προσθέσουμε μερικά σχόλια σχετικά με τις «παραδόσεις», που καταγράψαμε και ακούσαμε και εμείς οι ίδιοι όσον αφορά την κατασκευή των δύο εκκλησιών, του Ιωάννη του Προδόμου και του Αγίου Γεωργίου, του χωριού μας. Έτσι λοιπόν από το κεφάλαιο παραδόσεις υπενθυμίζουμε ότι κατά την κατασκευή του Ιωάννη του Προδρόμου συνέβη το ακόλουθο:
«....Ο Αγάς του Καλλιανίου Αρναούτογλου ολίγον προ της Επαναστάσεως του 21 από αγάπην πρός τους ραγιάδες Καλλιανιώτας, έκτισεν εντός του χωρίου τον ναόν του Αγίου Ιωάνου του Προδρόμου, όστις σώζεται μέχρι σήμερον, προς εκπλήρωσιν των θρησκευτικών καθηκόντων κλπ, παρά τας αυστηράς διαταγάς του Διοικητού της Τριπόλεως.
Κάποιος όμως κατήγγειλε τούτο εις τον Διοικητήν Τρπόλεως, όστις απέστειλεν έφιππον στρατιωτικόν απόσπασμα εις Καλλιάνι προς εξακρίβωσιν της αληθείας με επικεφαλής αξιωματικόν. Την προδοσίαν όμως επληροφορήθη εγκαίρως ο Αρναούτογλου και διέταξε να γεμίσουν την εκκλησίαν άχυρα, κατέστρεψε δε εν τω μεταξύ και την κόγχην (αχηβάδα) του ιερού του ναού αυτού....
....Έτσι κατερρίφθη η κατηγορία και ο Τούρκος Αγάς αντί να θυμώση κατεσκεύασε πάλιν την κόγχην του ιερού και μετέτρεψε τον προσωρινόν αχυρώνα εις ναόν του Κυρίου, εις τον οποίον ελειτουργούσαν οι Χριστιανοί δούλοι του.
Ο ναός αυτός διετηρήθη έκτοτε ως καθεδρικός του χωρίου μέχρι το 1870, ότε ανηγέρθη εκ θεμελίων ο ναός του Αγίου Γεωργίου, όστις κατέστη τοιούτος, του ναού του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου παραμένοντος μέχρι σήμερον παρεκκλησίου». (Ν. Ι. Φλούδας. Νέα του Βυζικίου. Ιούνιος 1962. Φύλλον 24).
Στο σημείο αυτό δεν γνωρίζουμε αν η παράδοση μας μεταφέρει σωστά τον τρόπο κατασκευής του σημερινού παρεκκλησίου του Ιωάννου του Προδρόμου, αλλά η ίδια περίπου «ιστορία» καταγράφεται για μερικές ακόμα κατασκευές εκκλησιών και στα περίχωρα του Καλλιανίου. Οι παραδόσεις αυτές είναι οι ακόλουθες:
1. ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΤΟΡΑΧΗ (ΖΟΥΛΑΤΙΚΑ)
«….Άγιο Κωνσταντίνος: Τοποθεσία εις το κέντρον του χωρίου, ένθα υπάρχει ναός του Αγίου Κωνσταντίνου. ….
….Επ’ αυτού συγκεκριμένως αναφέρουν τα εξής: Κατά την εποχήν εκείνην της Τουρκοκρατίας, ότε απηγορεύετο εις τους Έλληνας να ανεγείρουν εκκλησίας, ο Κ. Αναγνωστόπουλος (αργότερον Ντοτόρος) απεφάσισε κρυφίως να ιδρύση εκκλησίαν, ανεγείρας προς τούτο μικράν οικίαν, εκεί όπου υφίσταται σήμερον ο ναός του Αγίου Κωνσταντίνου και εντός αυτής τοποθέτησε την εικόνα των Αγίου Κων/νου και Ελένης. Την εικόνα ταύτην, ως παραδίδεται ετοποθέτησεν εις το βάθος (ανατολικά) της οικίας και εμπρός την κάλυψε με σανούς και άχυρα. Προδοθείς όμως εις τους Τούρκους, αν και ευνοούμενός των, υπεχρεώθη – κατόπιν απαιτήσεώς των – να τους οδηγήση εις την δήθεν εκκλησίαν προς εξακρίβωσιν της καταγγελίας. Εκεί ο Αναγνωστόπουλος, αφού μετά προσποιητής προθυμίας ήνοιξε την εκκλησίαν, είπεν εις τον Αγάν: «Ορίστε Αγά μου! Δεν έχω εκκλησίαν. Αχούρι έχω για το άλογό μου και για το άλογο του Αγά μου». Και τότε ο Αγάς, όστις κάτι υπωπτεύθη από την όλην στάσιν του Κ. Αναγνωστόπουλου, αλλά μη θέλων να διαταράξη περαιτέρω τας μεταξύ των σχέσεις, περιορίσθη να τον αποκαλέσει απλώς «Ντοτόρον»….
….ήτο σαν να του έλεγε: «Άντε, Κων/νε, τα εδικαιολόγησες, τα γιάτρεψες ή επί το νεοελληνικότερον «τα εμπάλωσες» τα καταγγελθέντα…..». (Ι. Η. Νικολακόπουλος. Γορτυνιακά. Τόμος Τρίτος. Σελ. 355).
2. ΓΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΒΟΥ
«….Διηγούνται δ’ ότι ποτέ ο Φώτης Δάρας έλαβε την έγκρισιν του Δεληγιάννη, όπως ανεγείρη μυστικώς εις Σέρβου μικράν εκκλησίαν. Επεί όμως κατεδόθη τούτο τοις Τούρκοις και εστάλη ανακριτής εις Λαγκάδια, ο Μωραγιάννης επιβραδύνας την εις Σέρβου αναχώρησίν των, ειδοποίησε τον Δάραν περί του κινδύνου. Εκεί δε προσελθών εφυής τις νεανίας διέλυσε την κατέχουσαν τους πάντας δεινήν αμηχανίαν, μεταβαλών αυθωρεί τον νεόκτιστον ναόν εις παντοπωλείον και ρίψας ψάθας και αναρτήσας κρόμμυα και τα τοιαύτα, δι’ ών κατωρθώθη η εξαπάτησις του αφικομένου μετά του Δεληγιάννη ανακριτού, συνεργούντος, εννοείται, και του απαραίτητου μπακτσισίου….». (Τ. Κανδηλώρου. Ιστορία της Γορτυνίας. Σελ. 197-198).
Το γεγονός όμως εκείνο που μας θέτει σε αμφισβήτηση αν πράγματι έγινε με τον τρόπο που μας μεταφέρουν οι παραδόσεις, η κατασκευή της εκκλησίας του Ιωάννου του Προδρόμου είναι ότι η εκκλησία αυτή, η οποία θεωρείτε η παλαιότερη του χωριού μας, πρέπει να κατασκευάστηκε πολύ παλαιότερα από την, «ολίγον προ της Επαναστάσεως του 21». Η κατασκευή της οποίας θα πρέπει να αναζητηθεί από την αρχή της κατασκευής και του χωριού. Όσον για τον «καλόν» του τούρκου αγά του χωριού μας, θα δούμε στα κεφάλαια που θα ακολουθήσουν ότι πιθανόν δεν ήταν ο Αρναούτογλου.
Πέρα από την κατασκευή της εκκλησίας αυτής, ένα άλλο γεγονός που μας μεταφέρθηκε από την «παράδοση» είναι και το γεγονός ότι η τοποθεσία που επιλέχθηκε η κατασκευή της νέας εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου, πολιούχου του χωριού μας, έγινε από το εξής περιστατικό. Λέγεται ότι η παλαιότεροι Καλλιαναίοι απεφάσισαν την κατασκευή της εκκλησίας αυτής από το γεγονός ότι, κατ’ άλλους μεν η εικόνα κατ’ άλλους δε ένα φως «έφευγε» από την παλαιότερη εκκλησία που ως είδαμε υπήρχε στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου και στεκότανε στο μέρος που είναι σήμερα κτισμένη η νέα εκκλησία. Έτσι λοιπόν απεφάσισαν και έφτιαξαν την νέα εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Βέβαια ο χρόνος κατασκευής που μας μεταφέρει και πάλι η παράδοση διαφέρει κατά μια δεκαετία περίπου αλλά πιστεύουμε είναι ενδεικτικός για τον χρόνο της κατασκευής της, ο οποίος εντοπίζεται στην δεκαετία του 1860.
Τα τελευταία χρόνια, συγκεκριμένα την δεκαετία του 1990, άρχισε να κτίζεται και η νεότερη εκκλησία Ζωοδόχου Πηγής και Αγίου Δημητρίου στην θέση «Πατσιαδάμη» του χωριού μας. Την νεόκτιστη αυτή εκκλησία, μπορείτε να δείτε στο τέλος του παρόντος, στο σχετικό αντίστοιχο Παράρτημα.
4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
Το είπαμε και στην εισαγωγή του παρόντος κεφαλαίου. Τα περισσότερα τοπωνύμια, από την ετυμολογική τους ανάλυση όπως δείξαμε, είναι σχετικά πρόσφατα. Τα περισσότερα από αυτά χαρακτηρίζονται, έστω και με την όποια παραφθορά εδέχθησαν στο πέρασμα του χρόνου, από τα επώνυμα ή τα παρατσούκλια κάποιων παλαιότερων ιδιοκτητών και κατόχων της ανάλογης περιοχής. Τέτοια παραδείγματα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τα Λακακούτα, Λακαντρίζη, Λακαλίβωση, Στόμπορο, Σιάμπουρη Σιαμπαθάνη, Κοντοκρίθη, κ.λ.π. Ακόμα η γεωφυσική διαμόρφωση της εκάστοτε περιοχής της προσέδωσε σε πολλές περιπτώσεις και το ανάλογο τοπωνύμιο. Τέτοια παραδείγματα θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τα Τρόχαλος, Μεσοκατάραχο, Κουτσιούμπα, Σούφρα, Πηγάδι, κ.λ.π. Η παρουσία επίσης κάποιων δέντρων προσέδωσε την αντίστοιχη ονοματολογία σε μερικά από αυτά όπως, η Αγριλιά, του Μέρου το Πουρνάρι, Παλιουριά, κ.λ.π. Κάποια άλλα, σαφώς πολύ λίγα, θα μπορούσαμε να τα θεωρήσουμε σαν Σλάβικα ή Αρβανίτικα κατάλοιπα μιας ταραχώδους εποχής και περιοχής στην οποία βρίσκεται το Καλλιάνι, όπως Λιοφάτα, Λιέμεθη, Βαρικό, Σπέντζα κ.λ.π. Μερικά επίσης από αυτά τα τοπωνύμια που καθρεπτίζουν τις ανάλογες περιοχές είδαμε στο παρελθόν είτε εγγράφως είτε από την ονοματολογία τους να είχαν αναπτυχθεί κάποιοι μικρότεροι ή μεγαλύτεροι οικισμοί. Τέτοια είναι τα Παλιοκόνακα, το Παλιοχώρι, του Κόκλα, η Κορδέλα, του Μάσκαρι κ.λ.π.
Όπως και να έχει τα τοπωνύμια αυτά και οι αντίστοιχες περιοχές εκμεταλλεύτηκαν κατά το παρελθόν από τους προγόνους μας, καλλιεργήθηκαν τα χωράφια τους από διάφορες καλλιέργειες όπως σιτάρι, κριθάρι μέχρι βαμβάκι και κεχρί είχαν φυτέψει κατά το παρελθόν, φυτεύτηκαν τα απαραίτητα δέντρα, ελιές καρυδιές, αχλαδιές, συκιές και οτιδήποτε άλλο υπάρχει σήμερα.
Όλα τα τοπωνύμια που συλλέξαμε για την καταγραφή του κεφαλαίου αυτού, σας παρουσιάζουμε στο τέλος του παρόντος στα ανάλογα Παραρτήματα. Αν θελήσετε επίσης να έχετε μια οπτική απεικόνιση κάποιας περιοχής που επιθυμήσετε ανατρέξτε στους ανάλογους δεσμούς και στα ανάλογα επίσης Παραρτήματα στο τέλος του παρόντος, όπως στην αεροφωτογραφία Νο1, στην αεροφωτογραφία Νο 2, στην αεροφωτογραφία Νο 3, στην αεροφωτογραφία Νο 4, στην αεροφωτογραφία Νο 5 και στην αεροφωτογραφία Νο 6. Επίσης ένα συνοπτικό τοπογραφικό διάγραμμα της περιοχής μπορείτε να δείτε στο τέλος του παρόντος στο σχετικό Παράρτημα.
Όλα αυτά ήταν τα τοπωνύμια του χωριού μας της μικρής μας «ιδιαίτερης πατρίδας», γι’ αυτό τα αγαπάμε.
Προηγούμενο κεφάλαιο:
|
Επιστροφή στην:
|
Επόμενο κεφάλαιο:
|
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου